VN-vredesmissies maken Aziatische legers democratischer

Zuid-Aziatische landen zijn de grootste leveranciers van troepen aan de 17 VN-missies, waar in totaal 110.000 soldaten aan deelnemen. Ze leveren 43 procent van alle blauwhelmen. Pakistan levert er 10.173, Bangladesh 9.675, India 9.471 en Nepal 3.628.
In de afgelopen jaren kwamen verschillende Aziatische blauwhelmen in opspraak wegens wapenhandel en verkrachting. Het effect van de ‘zero tolerance’-aanpak van de VN lijkt de autoriteiten thuis echter alert te maken op ongedisciplineerd gedrag.

Vergoedingen

Er staat ook wat op het spel. De VN betalen de regeringen per soldaat maandelijks een bijdrage van 1028 dollar (733 euro) voor het salaris, 68 dollar (48 euro) voor de uitrusting en 5 dollar (3,55 euro) voor de wapenuitrusting, exclusief royale privileges en toelages. Voor specialisten betalen ze nog 303 dollar (216 euro) extra en voor een officier 2200 dollar (1570 euro).
Bangladesh verdient naar schatting 200 miljoen dollar (142 miljoen euro) aan de vredesmissies. Voor de meeste soldaten is dit de kans om voor de rest van hun leven spaargeld op te bouwen, al is het wel zo dat landen zelf bepalen wat ze hun blauwhelmen betalen. Het gaat niet altijd goed: in Nepal is nog niet alle soldij uitbetaald, en India wacht nog op 163 miljoen euro achterstallige vergoeding van de VN.

Drukmiddel

Toch hebben de landen er alle belang bij dat de vredesmissies doorgaan. In Bangladesh en Nepal hebben mensenrechtenorganisaties dit drukmiddel gebruikt om schendingen in het binnenland aan te pakken. “Een buitenlandse rol heeft het leger ontmoedigd om zich te mengen in binnenlandse politiek”, denkt professor C.R. Abrar van de universiteit van Dhaka. “Ik denk dat ze zich wel twee of drie keer bedenken voordat ze op antidemocratisch avontuur gaan. De VN hebben wel een afschrikeffect, denk ik.”
Bij de laatste coup in Bangladesh, in januari 2007, was het leger wel betrokken, maar pas nadat het alle moeite had gedaan om een verzekering van secretaris-generaal Ban Ki Moon te krijgen dat het niet zou worden gestraft. Het leger hoedde zich voor een directe machtsovername. Vers in het geheugen lag nog de dreigende uitsluiting van Bangladesh aan vredesmissies in 2006, vanwege ernstige misstanden van soldaten.
Ook in Nepal, dat jarenlang verwikkeld was in een burgeroorlog, lijkt de internationale kritiek invloed te hebben op de discipline van soldaten. In 2006 riep het VN-Commissariaat voor Mensenrechten op om Nepalese soldaten die mensenrechtenschendingen hadden begaan te weren van vredesmissies.
Zero tolerance bij de VN heeft misschien wel enig effect op kleine landen als Nepal en Bangladesh, denkt de Indiase mensenrechtenactivist Gautam Navlakha, “maar niet op India of zelfs op Pakistan”.