Vogels beginnen jaarlijkse trek vroeger door klimaatwijziging

Amerikaanse amateur-ornithologen verzamelen al tien jaar hun waarnemingen in de onlinedatabase eBird. De migratiegegevens van achttien vogelsoorten zijn nu bestudeerd door de Universiteit van North Carolina in Chapel Hill.

De wetenschappers gingen onder meer na wanneer de vogels bij hun trek naar een broedplaats aankomen op de verschillende stopplaatsen. Ze legden die gegevens naast de gemeten temperatuurschommelingen.

De conclusie: stijgt de temperatuur met 1 graad Celsius, dan arriveert elke soort gemiddeld 0,8 dagen vroeger op zijn stopplaats. Sommige soorten komen zelf drie tot zes dagen vroeger aan.

De vervroeging van de jaarlijkse trek kan op langere termijn schadelijk zijn, zegt Allen Hurlbert, hoogleraar biologie. Een precieze timing van de trek is van groot belang. Als de vogels te vroeg op hun broedplaats aankomen, kan de winterkou hen nog parten spelen. Ze kunnen sterven of minder jongen voortbrengen. “Veel soorten lopen zo het risico uit te sterven.”

Aan eBird werken ongeveer 35.000 vogelspotters mee. Die hebben sinds 2002 al meer dan 48 miljoen waarnemingen gedaan. De sterkte van deze database is dat hij een groter gebied bestrijkt dan die van andere vogelobservatoria, zeggen wetenschappers.

De studie van de Universiteit van North Carolina is sinds deze week te lezen in de vakpublicatie PLoS ONE.