Vrouwenverminking in Gents klooster (EXPO)

Op één van die schilderijen weert een meisje een hand met een mes van tussen haar benen. Op een ander doek zijn botte mesjes tussen klodders verf gedrukt. Een documentaire vertelt de strijd van een meisje tegen genitale verminking. De werken in de tentoonstelling ‘Vrouwen, een Leven vol Pijn. Genitale verminking: Een kunstzinnige confrontatie’ zijn soms expliciet en altijd raak.

Impotent

VGV is wijdverspreid in Afrika, maar vindt ook plaats in Azië, het Midden-Oosten en Latijns-Amerika. De meeste voorkomende vorm van genitale verminking bestaat uit het wegsnijden van de clitoris, de kleine schaamlippen en soms ook een deel van de grote schaamlippen. Vele culturen geloven dat VGV nodig is om de vrouw te zuiveren of om haar tot een volwaardig lid van de gemeenschap te maken. Sommigen geloven dat de clitoris mannen impotent maakt of zelfs een baby kan doden bij de geboorte.
De meer populaire term voor VGV, vrouwenbesnijdenis, is niet helemaal correct, zegt Jan Brocatus, directeur Amnesty International Vlaanderen. ‘Vrouwenbesnijdenis klinkt als mannenbesnijdenis, maar het is iets totaal anders. Mannenbesnijdenis is geen echte verminking, het seksueel functioneren van de man wordt niet aangetast. VGV daarentegen is een vorm van foltering. Vaak brengt het fysieke complicaties zoals chronische infecties met zich mee, zodat men het omgekeerde verkrijgt van de reiniging die men eigenlijk wil bekomen.’

Wereldwijd zijn volgens de Wereldgezondheidsorganisatie 100 tot 140 miljoen vrouwen genitaal verminkt. 6000 meisjes lopen dagelijks het risico de pijnlijke traditie te ondergaan.

Preventie

De tentoonstelling is sinds de start in Nigeria al tien jaar lang op rondreis en heeft verschillende regeringen ertoe aangezet om stappen te ondernemen. Nadat de expositie door Nigeria gereisd was, kwam er in twee staten een verbod op VGV. Een doortocht in het Britse Parlement in 2000 leidde tot de Female Genital Mutilation Act die het uivoeren van VGV, of het helpen bij VGV, strafbaar maakt.

Duitse kinderen screenen

In België bestaat er sinds 1 april 2001 een wet die VGV expliciet strafbaar stelt. In verschillende andere landen proberen activisten hetzelfde te bereiken. Dr. Tobe Levin van Forward ngo ijvert voor een wetswijziging in Duitsland. ‘Naast een wet die VGV expliciet verbiedt, willen wij ook een verplicht onderzoek voor kinderen tot zes jaar oud en een verplichting voor dokters om VGV te rapporteren. En meer aandacht voor preventie.’
Meer aandacht voor preventie en sensibilisering is een eis die ook in België weerklank vindt. Op 25 november wordt in Brussel een Nationaal Actieplan rond VGV gepromoot. Op diezelfde dag worden in een heleboel andere landen alle eisen nog eens op een rijtje gezet.
De tentoonstelling ‘Vrouwen, een Leven vol Pijn. Genitale verminking: Een kunstzinnige confrontatie’ is nog tot en met 27 juli te bezichtigen in het Augustijnenklooster Sint-Stefanus, Academiestraat 1 in Gent. De toegang is gratis.