'VS dreigen de vrede te verliezen in Afghanistan'

Het rapport heet ‘Afghanistan: Are We Losing the Peace?’, en de auteurs antwoorden bevestigend op die vraag. Als de VS de overgangsregering van president Hamid Karzai niet snel beter bijspringen, zal de veiligheidssituatie in Afghanistan verder verslechteren, wordt het economisch herstel gehypothekeerd en keert het land terug naar een anarchie waar krijgsheren het voor het zeggen hebben. Volgens waarnemers is Karzai er de voorbije maanden nauwelijks in geslaagd zijn autoriteit te doen gelden tegenover de provinciegouverneurs en de talrijke krijgsheren in het land. Het Afghaanse platteland blijft erg onveilig, de ontwapening en demobilisering van de milities schiet niet op en Taliban-aanhangers drijven hun aanvallen op Amerikanen en andere buitenlanders op.

De gezaghebbende experts die de CFR en de Asia Society onder de arm hebben genomen, vinden dat de VS de 7.000 Amerikaanse soldaten die op het Afghaanse platteland jacht maken op strijders van al-Qaeda en van het voormalige Taliban-regime, ook de opdracht moeten geven in die gebieden de vrede te handhaven. Een alternatief daarvoor is steun verlenen aan de forse uitbreiding van de ISAF. De 4.800 manschappen van die internationale vredesmacht handhaven momenteel alleen in Kaboel de orde.

Verder wordt er in het rapport op aangedrongen de opleiding van de manschappen van het nieuwe Afghaanse leger te versnellen. Volgens de huidige plannen moeten er tegen juni 2004, wanneer Afghanistan een definitieve regering krijgt, 9.000 Afghaanse soldaten inzetbaar zijn. De auteurs noemen dat belachelijk onvoldoende - ze vinden dat er tegen dan zeker 27.000 manschappen paraat moeten zijn. Maar daarvoor moet er wel veel veranderen: nu worden de eenheden in opleiding voortdurend uitgedund doordat rekruten ontevreden zijn met hun loon of omdat ze overlopen naar de legertjes van krijgsheren.

De experts vinden ook dat Washington een nieuw diplomatiek offensief moet lanceren dat ertoe leidt dat alle buurlanden van Afghanistan en Rusland hun wapenleveringen aan de Afghaanse milities stopzetten, de grenzen van het land erkennen en niet langer tussenbeide komen in de interne aangelegenheden. Washington zou er verder ook voor moeten zorgen dat de Amerikaanse hulp aan Afghanistan in de lijn ligt van de prioriteiten die door de regering-Karzai zijn bepaald.

Het rapport komt op een ongelegen moment voor de Amerikaanse regering. Ze moet zich verdedigen tegen de kritiek dat er nog altijd geen massavernietigingswapens zijn gevonden in Irak - de officiële reden voor de oorlog. De Amerikaanse regering heeft intussen de handen vol met de bemiddeling in het conflict tussen de Palestijnen en Israël en de crisis met Noord-Korea en lijkt ook stilaan werk te willen maken van een regimewissel in Iran - een land dat twee keer meer inwoners heeft dan Afghanistan en Irak samen.

Intussen blijft Irak veel onrustiger dan verwacht, waardoor het Pentagon voorlopig heeft besloten 140.000 manschappen in het land te houden, het dubbele van het aantal dat aanvankelijk was gepland. De VS hebben partners als Polen, Italië en zelfs El Salvador gevraagd troepen naar Irak te sturen die een deel van dat werk kunnen overnemen. Als de VS ook de ISAF, de internationale vredesmacht in Afghanistan, willen uitbreiden, zal het voor een deel bij dezelfde landen moeten gaan aankloppen om toepen te leveren. De ISAF zal vanaf augustus onder het bevel van de Navo staan.