VS en Wereldbank mikken op meer investeringen en goodwill in Latijns-Amerika

De VS en de International Finance Corporation (IFC), een afdeling van de Wereldbank die initiatieven van privé-bedrijven stimuleert, leggen 17,5 miljoen dollar (13 miljoen euro) op tafel om de belangrijkste “barrières weg te nemen” die de stroom van private investeringen naar Latijns-Amerika hinderen. Het programma moet ervoor zorgen dat informatie over investeringskansen beter verspreid raakt. Technische ondersteuning moeten de landen in Latijns-Amerika helpen investeerders aan te lokken, onder meer via beter geformuleerde projecten en aanbestedingen en een moderne regelgeving.
Volgens de IFC kan het initiatief de regio 800 miljoen tot 1 miljard dollar (600 tot 740 miljoen euro) aan nieuwe investeringen opleveren.
Sommige waarnemers geloven dat het initiatief ook een onmiskenbare politieke boodschap uitdraagt. Het zou eerdere Amerikaanse pogingen aanvullen om Latijns-Amerikaanse regeringen die een onafhankelijke economische koers proberen te varen, tot de orde te roepen.
Veel Latijns-Amerikaanse leiders zien in de neoliberale recepten die de VS de regio de voorbije decennia voorschreven, een van de belangrijkste oorzaken van de aanhoudende armoede in hun regio. De VS dringen aan op privatiseringen, het terugdringen van de rol van de staat en internationale handelsliberalisering. Ook de Wereldbank en de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank, twee belangrijke financiers van ontwikkelingsprojecten in de regio liggen onder vuur. De Latijns-Amerikaanse landen klagen dat beide instellingen in grote mate de prioriteiten van de VS - hun grootste aandeelhouder - hebben overgenomen. Daardoor zouden ook de Wereldbank en de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank de kloof tussen arm en rijk in de regio nog doen toenemen, al is armoedebestrijding hun hoofddoelstelling.
De onvrede is zo groot dat Argentinië, Bolivia, Brazilië, Ecuador, Paraguay en Venezuela met de idee spelen een alternatieve “Bank van het Zuiden” op te richten. De Venezolaanse president Hugo Chávez gelooft dat een dergelijke instelling een stijging van de sociale uitgaven zou aanmoedigen, volgens de Wereldbank in veel gevallen een doodzonde.
De Amerikaanse minister van Financiën Paulson zegt dat armoedebestrijding ook het doel van de VS is. “We willen ons ervoor inzetten dat de regio meer kan doen in de strijd tegen armoede en corruptie, dat de middenklasse groeit en dat er meer kansen komen, onder meer voor de mensen die zich uitgesloten voelen van de groeiende welvaart in de regio.”
Vorige maand pakte de Amerikaanse regering uit met een programma om kleine ondernemingen in Latijns-Amerika en de Cariben makkelijker aan krediet te helpen. Dat programma moet de kritiek ontzenuwen dat de VS met hun internationale vrijhandelsplannen alleen de belangen van multinationals dienen en zich niets aantrekken van de ravage die een toegenomen concurrentie kan aanrichten onder kleine bedrijven.
Beleidsmakers in Washington houden vol dat de economische groei in Latijns-Amerika ondermaats blijft omdat de infrastructuur in de regio te wensen overlaat. Volgens de VS investeren de Latijns-Amerikaanse landen gemiddeld minder dan 2 procent van hun Bruto Binnenlands Product in infrastructuur. Er gaat vooral te weinig geld naar de transport- en de stroomsector en de distributie van water voor huishoudelijk en industrieel gebruik.
De Wereldbank zegt dat behoorlijke investeringen in infrastructuur de ongelijkheid in Latijns-Amerika met 20 procent kunnen terugdringen. De Wereldbank en de Inter-Amerikaanse bank, een financiële instelling die alleen in Latijns-Amerika en de Cariben investeert, hameren er ook al enige tijd op dat de bedrijfswereld de arme bevolking in Latijns-Amerika als een interessante en nog niet ontwikkelde markt moeten leren zien.
Critici geloven dat het er de Amerikaanse regering en de bestuurders van de internationale financiële instellingen alleen om te doen is hun greep op de Latijns-Amerikaanse economie te behouden. “De Amerikaanse regering zit zo gevangen in haar ideologie en eigenbelang dat ze er zelfs niet in slaagt eerlijk te zijn in de hulp die ze Latijns-Amerikaanse regio wil bieden”, zegt Aldo Caliari van het Centre of Concern, een actiegroep in Washington.