VS in het offensief in strijd om Cubaanse ether

Het regime van Fidel Castro maakt met stoorzenders de ontvangst van radio en tv Martí onmogelijk. Washington wil nu C-130-vliegtuigen inzetten om het signaal toch tot in de Cubaanse huiskamers te brengen. De Cubaanse regering heeft verschillende vliegtuigen gesignaleerd ten westen van Florida, op een hoogte van 5600 meter 180 kilometer ten noorden van de westelijke provincies van Cuba.

De Cubanen kijken met verwachting uit naar de resultaten van het Amerikaanse mediaoffensief. Ik denk dat radio Martí zwaar gestoord wordt, zegt de 62-jarige Juana González, die in een buitenwijk van Havana woont. Ik kan de zender vrijwel nooit ontvangen en mijn buren evenmin. De 73-jarige Mario Pujarón is sceptisch over TV Martí. Het wordt waarschijnlijk weer niets. Ik heb al veel over de zender gehoord maar nog nooit iets gezien.

Havana heeft de Amerikaanse plannen aangeklaard bij de ITU in Genève. Volgens Ramón Linares, de Cubaanse vice-minister voor informatie en technologie, is de Amerikaanse steun voor radio Martí in strijd met het charter van de internationale organisatie. Momenteel wordt meer dan 2200 uur aan subversieve programma’s uitgestraald naar Cuba, gesponsord, goedgekeurd en uitgevoerd door de regering van de Verenigde Staten.

De pogingen van de VS om een stuk van de Cubaanse ether te veroveren zijn al meer dan veertig jaar oud en kunnen op een trouw publiek rekenen. Het begon in de 1960 met Radio Swan, een door de CIA gesteunde piraatzender in de Caribische Zee. Rond dezelfde tijd zond de Voice of America kritische programma’s uit over de sociale en politieke veranderingen op Cuba en de toenadering van Fidel Castro tot het Oostblok.

Radio Martí begon in 1985 als de Cubaanse dienst van Voice of America en draagt - zeer tot ergernis van Castro - de naam van een Cubaanse vrijheidsheld. Havana beschuldigt de radio-omroep ervan de interne spanningen in Cuba aan te wakkeren.
In 1994 doken een heleboel mensen op in de haven van Havana na een bericht dat daar een schip klaar lag om te vertrekken naar Miami. In 2002 moest de politie de Mexicaanse ambassade ontruimen waar een groep jongeren zijn toevlucht had gezocht. Radio Martí had eerder bij herhaling een toespraak uitgezonden van de Mexicaanse minister van Buitenlandse Zaken Jorge Castañeda. Die had bij de opening van een Mexicaans cultuurcentrum in Miami gezegd dat Mexico en de deuren van de Mexicaanse ambassade in Havana openstaan voor alle Cubanen.

Sinds twee jaar is het aantal Cubaanse televisiezenders verdubbeld van twee tot vier. De nieuwe omroepen brengen educatieve en artistieke programma’s, praktische cursussen en buitenlandse documentaires. Dat neemt niet weg dat de bevolking meer informatie wil uit het buitenland, zegt universiteitstudent Lorenzo Sanchez. Sanchez luistert naar eigen zeggen soms naar Radio France, de BBC en naar de Spaanse omroepen.