VS negeren landbouwsubsidies in openingsaanbod FTAA-onderhandelingen

“Deze voorstellen zeggen daar niets over”, meent John Cavanagh van het Institute for Policy Studies. Vorige zomer besliste Washington de overheidssubsidies voor landbouwproducten met 80 procent te verhogen. Inzake landbouw stelt de Amerikaanse handelsminister Robert Zoellick voor de invoertarieven af te schaffen voor 56 procent van de huidige VS-landbouwimport. 42 procent van de invoertarieven zou voorlopig gehandhaafd blijven. In combinatie met de Amerikaanse landbouwsubsidies is dat slecht nieuws voor grote Latijns-Amerikaanse landbouwnaties als Brazilië en Argentinië.

“De Pan-Amerikaanse Vrijhandelszone (FTAA) is voor president Bush een topprioriteit”, aldus Zoellick. “Vandaag doen we een verregaand voorstel om de handelsbarrières in de regio te slopen. De Verenigde Staten hebben een wegenkaart opgesteld voor vrijhandel op het Amerikaanse continent en leggen al hun tarieven op tafel. Op die manier komen we als buren dichter bij elkaar”.

Critici vrezen dat Brazilië, de grootste opponent van de VS, het erg moeilijk zal hebben met de Amerikaanse weigering iets te doen aan zijn antidumpingmaatregelen. De snelle liberalisering in de textielsector gaat dan weer ten nadele van enkele kleinere Caribische en Centraal-Amerikaanse landen, die vorig jaar bevoorrechte toegang verkregen tot de VS-markt. Ook de Amerikaanse voorwaarde dat de tegenpartij met gelijkwaardige voorstellen over de brug moet komen, kan voor problemen zorgen.

“Het zal lastig zijn om Brazilië hiermee te doen instemmen”, zegt Sherman Katz van het Center for Strategic and International Studies. Brazilië wil een gelijkwaardig aanbod aan alle landen maar vreest dat de Verenigde Staten voordelige akkoorden zullen afsluiten met landen die willen meedoen. Een soort van “verdeel en heers”-tactiek als het ware.

Die Braziliaanse vrees is niet ongegrond, want nadat Zoellick vorig jaar van het Congres uitgebreide onderhandelingsbevoegdheden kreeg (de zogenaamde “fast-track negotiating authority”), zijn de Verenigde Staten bijzonder actief op het bilaterale vlak. Met Chili werd een erg verregaand vrijhandelsakkoord afgesloten en ook met Centraal-Amerikaanse landen lopen aparte onderhandelingen. Met die bilaterale akkoorden wil Zoellick Brazilië isoleren, omdat dat land de grootste tegenstrever is van een FTAA-akkoord op maat van de economische belangen van de Verenigde Staten.

Tegen 2015 moeten volgens Zoellick alle consumptie- en industriegoederen vrij kunnen verhandeld worden op het Amerikaanse continent. Voor sectoren waar de Verenigde Staten een grote technologische voorsprong heeft, zoals de chemie, de mijnbouw, de farmaceutische industrie en de elektroapparatuur, wil de VS-gezant de tarieven al veel vroeger afschaffen. Wanneer de Amerikaanse Vrijhandelszone er ooit komt, wordt ze de grootste vrije markt op aarde, ter waarde van 13.000 miljard dollar en met een bevolking van 800 miljoen mensen.