VS verliest de oliestrijd in Irak - analyse

Het is algemeen bekend: Amerikaanse bedrijven sleepten lucratieve oliecontracten in de wacht in Irak. Dat geldt met name voor bedrijven met hoge politieke connecties, zoals Halliburton, het bedrijf waarvan huidig vice-president Dick Cheney CEO was, ChevronTexaco, waar Nationaal Veiligheidsadviseur Condoleezza Rice vandaan komt en Unocal, Saic and Bechtel, die stuk voor stuk nauwe banden hebben met de Republikeinse Partij van president George W. Bush.

Maar ook op olie van blijkt Irak geen onverdeeld succes voor de Amerikanen. Halliburton kon niet verhinderen dat intussen al 29 werknemers en onderaannemers gedood werden. En de Amerikaanse West Texas Intermediate sloot woensdag af met een olieprijs van net geen 36 dollar per vat, beduidend meer dan het gemiddelde van 29 dollar vorig jaar en nog altijd hoger dan de OPEC-referentieprijs van zo’n 32 dollar, zelf gestegen tegenover 2003 (gemiddeld 28 dollar) en 2002 (gemiddeld 24 dollar). De Iraakse productie blijft steken op net 2 miljoen vaten per dag, terwijl wereldwijd dagelijks 40 keer zoveel olie geconsumeerd wordt.

De Amerikanen hadden gehoopt intussen een olieproductie van meer dan 3 miljoen vaten per dag te bereiken die ze aan 15 dollar hadden kunnen aankopen, zegt de Venezolaanse specialist in olie-economie professor Francisco Mieres. Hoewel Saudi-Arabië de VS een dollar korting per vat geeft, drijven de militaire kosten de eigenlijke olieprijs voor de VS op tot zo’n 200 dollar per vat. De invasie en bezetting zijn een fiasco, en dat ten koste van een immense investering.

Het is de gewone Amerikaan die de rekening betaalt: hij moet aan de benzinepomp intussen per gallon 30 dollarcent meer ophoesten dan in maart 2003, en de verwachting is dat de prijzen zullen blijven stijgen tijdens de aanloop van de Amerikaanse presidentsverkiezingen in november. De kandidaat van de Democraten, John Kerry, grapte al dat de olieprijzen zo hoog oplopen dat Bush en Cheney een taxi zullen moeten delen als ze het Witte Huis in januari verlaten.

De VS hebben via Irak ook niet de verhoopte invloed verworven op de Organisatie van Olie-exporterende Landen. De OPEC besliste immers om de Iraakse overgangsregering niet te erkennen. Het land heeft alleen spraakrecht, maar geen stemrecht tijdens de vergaderingen over de verhoging of beperking van de olieproductie. Zelfs bondgenoot Saudi-Arabië neemt afstand van de VS, zegt Mieres. Bush had de OPEC in maart opgeroepen om de productie op te drijven, maar stootte op een njet van Algerije, Indonesië, Iran, Irak, Koeweit, Libië, Nigerië, Qatar, Saudi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en Venezuela. Professor Víctor Poleo, een collega van Mieres, voorspelt prijsbepaling door schaarste en conflicten over olie. (AD/MM)

+Halliburton (http://www.halliburton.com/) +OPEC (http://www.opec.org/)