Weerstand tegen AFTA groeit in VS

Tegenwind tegen de plannen van de Amerikaanse regering komt er van vakbonden, milieugroepen, ontwikkelingsorganisaties en parlementsleden. Die alliantie ging eerder dit jaar al indrukwekkend in het verzet tegen een vrijhandelsakkoord tussen de VS, de Dominicaanse Republiek en vijf Midden-Amerikaanse landen. Het CAFTA-DR-akkoord werd in juli met amper twee stemmen op overschot goedgekeurd door het Huis Van Afgevaardigden. Het geplande vrijhandelsakkoord tussen de VS en Colombia, Peru en Ecuador bevat passages over arbeidsnormen, intellectuele eigendomsrechten en de handel in landbouwproducten die vergelijkbaar zijn met de bepalingen die de CAFTA-tegenstanders onder vuur namen.

De Amerikaanse regering onderhandelt deze week in Washington met vertegenwoordigers van Colombia, Peru en Ecuador over de laatste moeilijke punten in de overeenkomst. We schieten op - de meningsverschillen worden kleiner, zegt Neena Moorjani, de woordvoerster van de Handelsgezant van de VS. Een akkoord lijkt nog deze maand mogelijk, misschien zelfs voor Thanksgiving op 24 november.

De tegenstanders van de AFTA oordelen dat vrijhandel meer kwaad dan goed doet in ontwikkelingslanden en voor de arbeidersklasse in de VS. Volgens hen doen vrijhandelsakkoorden banen verhuizen van de VS naar arme landen waar arbeiders veel minder sociale bescherming genieten. Ze argumenteren ook dat het Amerikaanse handelsdeficit er alleen maar groter door wordt.

Ons land kan zich niet nog eens een handelsakkoord veroorloven dat landen met onderontwikkelde sociale normen beloont, zegt de Amerikaanse volksvertegenwoordigster Linda Sanchez. Amerikaanse vakbondsactivisten wijzen op de beperkingen van het verenigingsrecht en het stakingsrecht in de drie landen, en op de mensenrechtensituatie in Colombia. Dit handelsakkoord is gewoon onaanvaardbaar, zegt Thea Lee van de grote Amerikaanse vakbondskoepels AFL-CIO. In Colombia zijn het afgelopen decennium meer vakbondsmensen vermoord dan in alle overige landen in de wereld samen - en dat land kiezen we dan uit als partner.

Andere tegenstanders voeren aan dat vrijhandel met de VS de middenklasse en de arme bevolkingslagen in Peru, Colombia en Ecuador nog armer zal maken. Dat kan de illegale migratie naar de VS versterken. Onevenwichtige afspraken over de landbouwhandel - de Andeslanden moeten hun markt openstellen voor Amerikaanse boeren, terwijl de VS niet verplicht worden hun landbouwsubsidies af te bouwen - kunnen ook de cocateelt in de hand werken, het enige gewas dat kleine boeren uit afgelegen streken nog iets zal opbrengen.

De regelingen in verband met intellectuele eigendomsrechten kunnen dan weer de geneesmiddelen in de drie Andeslanden duurder maken, een gevolg van een betere bescherming van gepatenteerde medicijnen. (PD)