Wereldbank wil beter risicomanagement bij natuurrampen

De verstedelijking is een feit. De helft van de wereldbevolking woont tegenwoordig in stedelijke gebieden. Deze snelle groei leidt vaak tot nauwelijks geplande verstedelijking, wat de bevolking extra kwetsbaar maakt. Abhas Kumar Jha, coördinator van de Wereldbank voor Disaster Risk Management in Oost-Azië en de Pacific, stelt dat India en China enorm snel groeien, maar ook Afrika verstedelijkt steeds meer. De milieuverandering is een tweede fenomeen. De aarde warmt op, het waterpeil stijgt en extreme weersomstandigheden komen vaker voor. Dat leidt wellicht tot een veel hoger risico op overstromingen in de toekomst, dat telkens meer mensen, infrastructuur en hulpmiddelen zal treffen, klinkt het.

Toch heeft de demografische groei een grotere impact dan de klimaatsverandering, meent Jha. ‘Meer dan tachtig procent van de overstromingen wordt veroorzaakt door onder meer de verstedelijking en haar gevolgen’, stelt Paola Albrito, Europese coördinator van de International Strategy for Disaster Reduction van de Verenigde Naties (UNISDR). Overstromingen zijn de meest voorkomende natuurrampen ter wereld. Bovendien stelt de Wereldbank een duidelijke stijging vast. Daarom zijn ze een ernstige en groeiende uitdaging voor de wereld en vooral voor de opkomende ontwikkelingslanden.

Grote stedelijke overstromingen troffen het voorbije decennium Mumbai, New Orleans, de voormalige hoofdstad van Myanmar, Yangon, en het Duitse Dresden. Begin 2011 waren er verwoestende overstromingen en aardverschuivingen in Brazilië en een enorme overstroming in het Australische Queensland. Zuid-Afrika en Sri Lanka kreeg in dezelfde periode ook te maken met omvangrijke overstromingen, maar dat kwam weinig onder de aandacht. In het algemeen is China het meest getroffen land, gevolgd door India, Indonesië, Bangladesh, Vietnam, Thailand en Pakistan. De regio rond de Stille Oceaan wordt ook het ergst getroffen door de economische impact en de mate waarin de bevolking betrokken is, gevolgd door Afrika.

Rampen voorspellen

‘De demografische groei heeft een grotere impact dan de klimaatverandering.’

De Wereldbank erkent dat 2011 een erg zwaar jaar van overstromingen was, maar er zullen nog veel zware overstromingen en periodes van droogte volgen, waarschuwt Albrito. Toch is het onmogelijk het risico op rampen volledig te elimineren. In de eerste plaats moeten landen zich bewust zijn van mogelijke dreigingen. ‘Japan is het beste voorbeeld’, stelt Jha. ‘Bij alles wat gebouwd wordt, denkt het na over de mogelijke gevolgen.’ Het voorspellen van overstromingen is essentieel, maar de regering moet ook actie ondernemen. ‘Enkele jaren geleden werden honderdduizend mensen in Myanmar getroffen door een cycloon, die tien dagen eerder al werd voorspeld,’ illustreert Jha, ‘waarom gebeurde er niets?’ Investeren in early warning systems, die natuurrampen kunnen voorspellen, vindt Jha daarom erg belangrijk. ‘Het voorkomt later nog meer kosten en schade’, benadrukt hij.

Bewustwording

In tien jaar tijd waren er dus genoeg gebeurtenissen om overstromingen te zien als een globaal probleem en om dringende, gezamenlijke internationale actie te garanderen om risico’s te beperken.

Met de nieuwe gids legt de Wereldbank uit hoe landen ‘het gevaar van overstromingen kunnen beheersen in een veranderende stedelijke omgeving en klimaat.’ In de aanloop naar de conferentie over milieu en ontwikkeling RIO+20 wil de Bank de problematiek extra onder de aandacht brengen. Ze roept op tot een bewustwording van nationale regeringen en organisaties over ngo’s en het middenveld tot de privésector. Het debat over het engagement van regeringen en gemeenschappen en het management en het beleid bij overstromingen mag hier niet stoppen, klinkt het.