WHO-jargon vaak Chinees voor delegaties uit het Zuiden

Wat Sompal Chaudhuri, een boer in de Indiase deelstaat Uttar Pradesh, van de WHO vindt? “Dat het wat te maken heeft met de dalende vraag naar mijn mosterdzaadjes”, zegt hij. Verder weet de eenvoudige Indiase landbouwer niet waar Engelse letterwoorden als WTO en TRIPS voor staan. Sompal spreekt geen Engels. “Ik hoop alleen dat onze ‘babus’ (bureaucraten) die dingen begrijpen en ons betere handelsakkoorden opleveren. Maar ik heb de indruk dat ze weinig weten van landbouw, en nog minder van handel.”

Van 13 tot 18 december is het zover: dan komen de WHO-lidstaten bijeen in Hongkong voor de zesde ministerconferentie van de Wereldhandelsorganisatie (WHO) in Hongkong. Er moeten nieuwe afspraken gemaakt worden over de wereldhandel. Verdienen de onderhandelaars uit de ontwikkelingslanden wel het vertrouwen van de boeren die ze vertegenwoordigen? De kleine delegaties uit het Zuiden zijn niet steeds opgewassen tegen de veel grotere en meer onderlegde tegenstanders uit de VS en de EU.

“We begrijpen het complexe WHO-jargon niet altijd”, bekent Pradeep S. Mehta van CUTS, een Indiase ngo die zich specialiseert in de materie. Mehta is een topexpert naar Indiase normen. Hij begeleidt zijn regering bij de onderhandelingen.

Mehta vertelt een anekdote die de machtsposities aan de onderhandelingstafel schetst. “Op een dag viel het woord ‘acquis’. De onderhandelaar van India keek me aan en vroeg wat het betekende. Ik wist het eerlijk gezegd ook niet. Het stond in geen enkel boek. Pas later kwamen we erachter dat het een Frans woord is waarmee het geheel van Europese wetteksten wordt bedoeld.”

Dergelijke problemen kunnen zware gevolgen hebben. Voor India bijvoorbeeld, scheppen de afspraken binnen de WHO de voorwaarden waaronder de 800 miljoen boeren, arbeiders en ambachtslui in India dagelijks hun brood verdienen. Vier jaar geleden hebben we een boek over GATT (General Agreement on Tariffs and Trade, de voorganger van de WHO) vertaald in het Hindi. Wel: dat was bijna onmogelijk. Het leek wel esoterie, zegt Mehta.

Biswajit Dhar, een professor van het Centrum voor WHO-studies in New Delhi, vindt dat de WHO het vocabularium aan de onderhandelingstafel moet zuiveren. “Het jargon is een bewuste techniek van industrielanden om de minder ontwikkelde landen in het duister te houden. De meeste van de 148 WHO-landen hebben de middelen en de mensen niet om de complexe factoren te bestuderen die de handelsstromen sturen. Ze kunnen niet volwaardig deelnemen aan de onderhandelingen daarover.”

Het gebrek aan duidelijkheid leidt tot spraakverwarring en misverstanden. Bovendien geeft het mensen en organisaties de kans om verkeerde informatie te verspreiden.” Dat is niet alleen nadelig voor arme landen, zegt de professor van het Indiase Instituut voor Buitenlandse Handel. Ook voor de geloofwaardigheid van de WHO zelf is het een slechte zaak.

De WHO wordt in het Zuiden steevast afgeschilderd als de oorzaak van allerlei onheil. “Wat gebeurde er toen duizenden boeren in Andhra Pradesh (een Indiase deelstaat waar de globalisering vrij spel had) zich van kant maakten omdat ze bankroet gingen? Het was de WHO die het gedaan had”, zegt Dahr. “Ik ben geen fan van de WHO, maar mijn opinie is iets genuanceerder.”

De machtige Wereldhandelsorganisatie heeft nog maar een greintje geloofwaardigheid in ontwikkelingslanden. “De WHO zegt dat het haar taak is om de handelsstromen in goede banen te leiden. Als ze die rol wil waar maken, dan moet de organisatie ervoor zorgen dat de delegaties uit de minder welvarende landen in staat zijn om te onderhandelen met evenveel bagage. Het zou een mooi begin zijn als iedereen begrijpt wat er gezegd wordt”, stelt Dhar. (MM)