WHO-lid China werkt op de heupen van de concurrentie

De Chinese yuan is sinds 1995 gekoppeld aan de dollar aan een koers (8,28
yuan per dollar) die volgens schattingen minstens 15 tot 25 procent
ondergewaardeerd is. Sommigen spreken zelfs van 40 procent. De zwakke yuan
geeft Chinese exporteurs een enorm prijsvoordeel. De uitvoer steeg in de
eerste negen maanden van 2003 tot 308 miljard dollar, 32 procent meer dan
het jaar ervoor. Het handelstekort van de VS met China is intussen opgelopen
tot 12,7 miljard dollar.

In de VS staan verkiezingen voor de deur en neemt het ongenoegen over de
houding van China toe. Het Rijk van het Midden is snel op weg de fabriek
van de wereld te worden, zo luidt het, wat ten koste gaat van Amerikaanse
jobs en marktaandeel. Tijdens een bezoek aan Peking had VS-handelsminister
Donald Evans het over doorgestoken kaart. Zonder wederzijdse markttoegang
zijn normale relaties erg moeilijk, aldus Evans.

China ontkent dat het treuzelt met de marktopening die het twee jaar geleden
moest beloven om lid te worden van de WHO. Producenten over de hele wereld
klagen over een erg selectieve liberalisering van de economie. Exporteurs
van sojabonen worden bijvoorbeeld geconfronteerd met bureaucratische
vertragingsmanoeuvres. Landbouwexporteurs in het algemeen moeten afrekenen
met dubbelzinnige normen voor voedselveiligheid en ook autoproducenten
krijgen hun waar moeilijk verkocht. Daarbij komt nog de bloeiende sector van
de Chinese illegale software- en muziekpiraterij. Het lakse regime heeft
Amerikaanse houders van auteursrechten vorig jaar 1,9 miljard dollar gekost,
aldus Evans.

De protesten zijn een teken van ongerustheid over de groeiende economische
en politieke invloed van China in Azië. De Amerikaanse politici zijn
gealarmeerd, gaf VS-vertegenwoordigster Charlene Barshefsky toe. De VS
blijven de grootste handelspartner van Azië, maar de handel tussen China en
Azië boomt als nooit tevoren.

De Chinese econome Cheng Siwei vindt de Amerikaanse klachten onterecht. De
Chinese uitvoer mag dan met 32 procent zijn gestegen, in dezelfde periode
steeg de invoer met 40,5 procent. De VS fixeren zich teveel op onze uitvoer, zegt Siwei, maar wat over onze invoer ? We kunnen niet met al
onze partners een handelsevenwicht nastreven.

China’s toenemende vraag naar grondstoffen doet bij leveranciers in
Australië, Maleisië en Zuid-Korea de kassa’s rinkelen. Heel wat Japanse,
Zuid-Koreaanse en Taiwanese bedrijven hebben hun activiteiten naar China
verplaatst, wat bijdraagt tot meer import, zegt professor en
WHO-onderzoeker Zhang Hanlin.

Om het Amerikaanse ongenoegen te sussen en een handelsoorlog te vermijden
heeft Peking akkoorden ondertekend om voor 1,7 miljard dollar Amerikaanse
vliegtuigen, auto’s en bijhorende motoren aan te kopen. Bovendien krijgen
Chinese bedrijven vanaf 1 januari 2004 minder belastingsverlaging voor
producten die ze in het buitenland hebben verkocht. Tenslotte gebruikt China
zijn grote deviezenvoorraad van 356 miljard dollar om meer Amerikaanse
schatkistcertificaten te kopen, wat Amerikaanse investeerders extra
investeringskapitaal oplevert.