Wisselcontroles leiden tot voedseltekorten

Venezuela importeert bijna de helft van het voedsel dat in het land verbruikt wordt. Maar handelaars en distributeurs hebben de grootste moeite zaken te doen met het buitenland sinds de Venezolaanse overheid drie en een halve maand geleden een controlesysteem opzette om te verhinderen dat de deviezenreserves verder zouden wegsmelten. Tijdens de algemene staking tegen president Chávez in december en januari namen de toen op 11 miljard dollar geschatte deviezenreserves van het land met 60 miljoen dollar per dag af. Daarom werd er een commissie opgericht die over de toekenning van dollars en euro’s beslist. Maar dat proces gaat tergend langzaam. Volgens cijfers van de regering heeft de zakenwereld voor 314 miljoen dollar wisselaanvragen ingediend sinds het begin van de controles. 79 miljoen dollar zijn uitgekeerd, aanvragen voor zeven miljoen werden geweigerd, de uitbetaling van 48 miljoen werd opgeschort wegens onregelmatigheden en de rest van de aanvragen is nog in behandeling. Inmiddels zijn de deviezenreserves van Venezuela alweer aangedikt tot 14 miljard dollar.

Ondernemers uit de voedingssector klagen ook over andere nieuwe regels die de import van levensmiddelen moeilijker maken. De overheid stelt ontelbare eisen voor de invoer van tarwe, moppert Tomás Ramos, de voorzitter van de Bakkersfederatie. Onze reserves slinken, tegen het midden van deze maand zal er een tekort aan brood zijn, voorspelt hij. Bakkers doen wel langer met hun voorraden dan vroeger: de prijs van brood is sinds januari met 30 procent gestegen en bedraagt nu ongeveer 1,17 euro per stuk. Venezuela verbruikt 1,2 miljoen ton tarwe per jaar. Bijna alles daarvan moet worden ingevoerd.

Ook de pluimveesector zit in de problemen: het grootste deel van de grondstoffen voor kippenvoer komt uit het buitenland. Volgens Domingo Francisco, de voorzitter van de Vereniging van Pluimveeproducenten, zal de sector binnen 40 dagen geen voedergrondstoffen meer kunnen aankopen.

Tijdens de algemene staking van december en januari bleven de rekken in veel grootwarenhuizen leeg. Dat is nu nog niet het geval. Nelson da Gama, de voorzitter van de Vereniging van Venezolaanse Supermarkten, zegt dat zijn leden nog genoeg voorraden hebben voor de komende 30 dagen. Uitbaters nemen al maatregelen om zich de verwachte problemen zo lang mogelijk van het lijf te houden. We houden de rekken goed mogelijk gevuld en we zeggen niet welke producten schaars kunnen worden - op die manier proberen we paniekaankopen te vermijden, legt Luis Sosa uit, de gerant van een supermarkt. In de belangrijkste groothandelsmarkt in Caracas lijkt er nog geen gebrek aan kippen- en rundvlees of andere verse levensmiddelen.

Alle sectoren klagen over de prijscontroles en de problemen om aan genoeg dollars te komen om importfacturen te betalen, maar niet overal worden echte problemen verwacht. José Luis Betancourt, de voorzitter van de Federatie van Veetelers, zegt bijvoorbeeld dat er geen gevaar is dat rood vlees schaars wordt. Dat is voor een deel te wijten aan het feit dat de Venezolanen steeds zuiniger omspringen met eten. Volgens Rafael Alfonso, het hoofd van de Kamer van de Voedingsnijverheid, is de voedselconsumptie in Venezuela in februari met vijf procent gedaald. Bedrijven waar levensmiddelen geproduceerd worden, zouden gemiddeld maar 45 procent van hun capaciteit gebruiken.

Alfonso en Betancourt, twee tegenstanders van president Chávez, hebben kritiek op een eerdere beslissing van de Venezolaanse regering om voor 50 miljoen dollar geneesmiddelen en voedsel - waaronder rundvlees - in te voeren uit Brazilië om mogelijke tekorten te dekken. Door dergelijke maatregelen komt de privé-sector volgens hen helemaal aan de grond te zitten. Volgens Alfonso neemt de regering wraak op de handelaars die deelnamen aan de staking tegen de president. José González, de voorzitter van een vereniging van agro-industriëlen, stelt zelfs dat de regering het communisme probeert in te planten door haar eigen distributiekanalen die gericht zijn op de armste bevolkingslagen te versterken ten nadele van de commerciële distributiesector. De regering beweert dat ze alleen speculatie en monopolievorming wil tegengaan.

Volgens minister van Landbouw Efrén Andrades zal de regering de prijscontroles herbekijken als de volgende oogst eraan komt - binnen drie maanden of zo. De problemen om aan dollars te komen kunnen volgens hem opgelost worden als de banken sneller gaan werken.