Zuid-Amerika en Arabische wereld halen banden aan

Aan de Top van Zuid-Amerika en de Arabische Landen in Brasilia nemen 34 landen deel. Grote namen uit de Arabische wereld die hun opwachting maken zijn de Algerijnse president Abdelaziz Bouteflika en zijn ambtsgenoten Jalal Talabani uit Irak en Mahmoed Abbas uit Palestina. Uit Zuid-Amerika zijn naast de Braziliaanse gastheer Luiz Inácio Lula da Silva ook de Argentijnse president Néstor Kirchner, Hugo Chávez uit Venezuela en Tabaré Vázquez uit Uruguay present. In Brasilia zijn 9.000 politieagenten en soldaten op de been om de veiligheid van de deelnemers te waarborgen.

De top, die vandaag wordt voorbereid door de ministers van Buitenlandse Zaken van de 34 landen, wil in de eerste plaats de handel tussen Zuid-Amerika en de Arabisch wereld bevorderen. Misschien tekent de Mercosur - het sterkste handelsblok van Latijns-Amerika met Argentinië en Brazilië als belangrijkste leden - op de bijeenkomst een handelsakkoord met de landen van de Samenwerkingsraad van de Golf (Saudi-Arabië, Bahrein, de Verenigde Arabische Emiraten, Koeweit, Oman en Katar). De commerciële relaties tussen Zuid-Amerika en de Arabische wereld zijn nog beperkt, maar er zit groei in. Zuid-Amerika neemt nu ongeveer 3,5 procent van de invoer in de Arabische wereld voor zijn rekening. Vooral voor landbouwproducten en nijverheidsgoederen als voertuigen, meubels en schoeisel lijken er kansen weggelegd voor de Zuid-Amerikanen in de olie-exporterende landen met hun aanzienlijke koopkracht.

Brazilië bewijst dat al. De grootste economie van Zuid-Amerika voerde vorig jaar voor 4 miljard dollar uit naar de 22 landen van de Arabische Liga, een stijging met 46 procent vergeleken met het jaar daarvoor. De Braziliaanse import uit die landen steeg nog sneller en was in 2004 al goed voor 4,2 miljard dollar. Omdat die import vooral uit olie en derivaten bestaat, schommelt de waarde daarvan sterk. In elk geval groeien Brazilië en de Arabische wereld naar elkaar toe. In december komt er bijvoorbeeld een dagelijkse lijnvlucht tussen Dubai en Sao Paulo.

Parallel met de top vinden er van maandag tot woensdag in Brasilia ontmoetingen tussen zakenlui uit de twee regio’s plaats. Er is ook een investeringsbeurs opgezet waaraan meer dan 800 ondernemingen en instellingen deelnemen. Meer dan de helft daarvan komt uit Brazilië. Donderdag en vrijdag heeft de Arabisch-Braziliaanse Handelskamer nog een tweede reeks ontmoetingen georganiseerd in Sao Paulo, de economische motor van Brazilië.

De top van Zuid-Amerika en de Arabische Landen heeft ook politieke doelstellingen. De bijeenkomst moet de Zuid-Zuiddialoog versterken en de positie van de ontwikkelingslanden op internationale fora verbeteren, zegt Michel Alabyn, secretaris-generaal van de Arabisch-Braziliaanse Handelskamer.

Volgens Jamil Murad, een Braziliaanse volksvertegenwoordiger die aan het hoofd staat van de Braziliaans-Arabische Parlementaire Vriendschapsliga, past het initiatief in het Braziliaanse beleid om nieuwe blokken te vormen en zo te ontsnappen aan de invloed van de VS, die willen dat Brazilië in de pas loopt.

Hete politieke hangijzers gaat de top uit de weg. In de verklaring die aan het einde van de bijeenkomst moet worden getekend, wordt bijvoorbeeld niets nieuws gezegd over het conflict tussen Israël en de Palestijnen of over de andere grote problemen van het Midden-Oosten. De verklaring zal het terrorisme en de productie en het gebruik van kernwapens veroordelen.

Israël reageerde verontrust op de plannen voor de bijeenkomst, maar vorige week had de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Condoleezza Rice lof voor het initiatief. In de Braziliaanse pers klinkt er dan weer kritiek op de uitnodiging van landen die niet democratisch bestuurd worden.

Fototentoonstellingen en filmvertoningen in de marge van de bijeenkomst gaan in op de Arabische invloeden op Zuid-Amerika. Volgens Alaby leven in de regio 17 miljoen mensen die afkomstig zijn uit Arabische landen. Die migranten hebben sporen nagelaten in de architectuur, de keuken en in de gewoonten van de Zuid-Amerikanen. (PD)