Zuid-Amerika steeds meer hoorn des overvloeds

Graangewassen, vlees, fruit, vis, melk, suiker, honing, goede wijn: Zuid-Amerika exporteert er steeds meer van zonder de eigen markt tekort te doen. De buitengewone groei die de landbouwsector de afgelopen vijf jaar in de meeste landen van Zuid-Amerika kende, heeft veel te maken met het gunstige klimaat en de overmaat aan goede landbouwgrond in de regio, maar ook met forse investeringen in technologie en infrastructuur en een snelle verbetering van de kwaliteit van de producten en de verwerking ervan.

Brazilië, de grootste economie van Latijns-Amerika, levert de statistieken die het meest tot de verbeelding spreken. Het land verdient dit jaar waarschijnlijk 38 miljard euro met de export van landbouwproducten, tegenover 15 miljard in 2000. Brazilië was al de grootste koffieproducten ter wereld en ook de belangrijkste leverancier van varkensvlees en gevogelte, en dit jaar werd het de grootste exporteur van rundvlees. Ook als producent van soja, suiker en fruitsap is Brazilië dominant.

De Latijns-Amerikaanse landen verdienen zoveel aan de landbouwhandel, dat ze versneld de buitenlandse schulden kunnen afbouwen die ze de voorbije decennia opbouwden. Argentinië, Brazilië en Uruguay hebben bijvoorbeeld na elkaar hun volledige schuld bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF) afgelost.

De groeivooruitzichten blijven voorlopig schitterend. China krijgt er elk jaar twintig miljoen verbruikers bij, en ook in andere Aziatische landen stijgt de vraag snel. Bovendien neemt ook de internationale vraag naar producten als ethanol, maïs en soja toe, die als biobrandstoffen worden gebruikt.

Argentinië en Brazilië zijn de Zuid-Amerikaanse landen die van die ontwikkelingen het meest kunnen profiteren, denkt Benedito Rosa do Espirito Santo, de Argentijnse vertegenwoordiger in het Inter-Amerikaans Instituut voor Samenwerking in de Landbouw (IICA). Argentinië investeert zwaar in verwerkende bedrijven die de oogst omzetten in producten met een hoge toegevoegde waarde die rendabel geëxporteerd kunnen worden. Het land diversifieert ook sterk: naast traditionele producten als vlees en soja exporteert het ook een uitgebreid gamma aan fruitsoorten, wijn, honing, vis en schaaldieren.

Het grootste voordeel van Brazilië is dat het nog veel braakliggende gebieden heeft die omgezet kunnen worden in landbouwgrond, oordeelt Espirto Santo. Intussen stijgt ook de productiviteit in de landbouwsector, doordat boeren een steeds betere opleiding krijgen, met moderner zaaigoed werken en betere technieken gebruiken. Maar Brazilië moet wel nieuwe wegen aanleggen en havens bouwen om die de bijkomende productie het land uit te krijgen.

De Braziliaanse landbouw zou het nog veel beter kunnen doen als de real, de Braziliaanse munt, niet overgewaardeerd was ten opzichte van de dollar, oordeelt Paulo Molinari, een adviseur van het analistenbureau Safras y Mercados.