Zuid-Soedan komt langzaam uit het dal

In 2011 komen er gelijktijdig referenda in drie regio’s: het Nuba-gebergte, de Blauwe Nijl en Abyei. De inwoners bepalen dan of ze deel willen uitmaken van Soedan of van een onafhankelijk Zuid-Soedan.
Na vijftig jaar burgeroorlog kreeg de regio kreeg in 2005 al een eigen regering maar die is er nauwelijks in geslaagd de noodzakelijke voorzieningen uit te bouwen. Ze mist ervaring en gaat gebukt onder corruptie. De internationale gemeenschap heeft geen oog voor de regio, want alle schijnwerpers zijn op de westelijke Darfoer gericht.

De Zuid-Soedanezen die naar het noorden zijn getrokken, vooral naar de hoofdstad Khartoem, willen eenheid voor hun land. Maar ze zeggen dat die eenheid van de regering afhangt. Die moet het vredesakkoord van 2005 met de voormalige SPLM-rebellen uitvoeren. In het akkoord is onder meer sprake van een referendum, democratisch bestuur in het hele land en een verdeling van de olie-inkomsten. Rust“Iedereen, vooral in het zuiden, was blij met het vredesakkoord”, zegt Charles Wani Ladu, een journalist in Khartoem, die Zuid-Soedan heeft verlaten om massacommunicatie te studeren. “Het heeft de zaken ten goede veranderd. Het heeft de gevoelens van de mensen veranderd. Het hoofd van de mensen zat vol ellende. Nu, met de vrede, is er rust in hun hoofd.”“De mensen in het zuiden zijn in opstand gekomen omdat ze niet meetelden. Door het akkoord krijgen ze recht op voorzieningen en jobs. Er moet gelijkheid komen in alles. Een verenigd Soedan is mogelijk”, zegt hij. “Maar voor sommigen zal het wennen zijn als ze terugkeren (naar het zuiden, nvdr). Ze zijn gewend aan de voorzieningen in het noorden. In het zuiden zijn er geen voorzieningen, of toch bijna niet. Er is weinig openbaar vervoer. Er zijn amper wegen. Men begint nu pas nieuwe voorzieningen te bouwen.

”TraagSebit Ernest Apuktong, een student diergeneeskunde in Khartoem, wil terugkeren om jongerengroepen op te starten. “In Karthoem blijven zou goed zijn voor mij. Maar wat geef ik dan aan het zuiden? Ik wil het zuiden zien verbeteren en daarom moet ik ernaartoe.”“De dingen beginnen er te veranderen en het onderwijs en de gezondheidszorg verbeteren, maar het gaat traag”, zegt hij. “Veel mensen uit het zuiden blijven daarom in het noorden. Ze hebben er werk, hun kinderen gaan er naar school en het is er veilig. In het zuiden zijn er te veel problemen tussen stammen. Op sommige plaatsen lopen de mensen overdag met wapens rond. Het enige probleem in het noorden is dat je er geen kritiek op de regering mag uiten.”Apuktong twijfelt wat het best zou zijn, eenheid of onafhankelijkheid, want “we weten niet wat elk van beide zou brengen. Er zijn te veel doden gevallen en er is te veel geld uitgegeven aan de oorlog.”“Vrede tussen het noorden en zuiden is goed voor Soedan”, zegt Susie Taban, een jonge haarstyliste die in 1991 van Zuid-Soedan naar Khartoem is getrokken. “Voor het vredesakkoord gaf ik de voorkeur aan een splitsing maar sinds het vredesakkoord lijkt een verenigd Soedan OK.”