Afrikaanse gletsjers bijna helemaal verdwenen

De laatste gletsjers in Afrika zijn al 90 procent van hun volume verloren en kunnen in de volgende 25 jaar helemaal verdwijnen, waarschuwt Duits onderzoek. ‘Een duidelijk teken van de klimaatverandering.’

De gletsjers op Mount Kenya, de Kilimanjaro en het Rwenzori-gebergte, op de grens tussen Oeganda en de DR Congo, smelten aan een alarmerend tempo. In de voorbije twee decennia zijn ze met ongeveer de helft gekrompen, en sinds begin vorige eeuw is dat zelfs 90 procent, blijkt uit de studie in het vakblad Environmental Research: Climate.

In 1899 had Mount Kenya nog een oppervlakte van 1,64 vierkante kilometer ijs, maar die oppervlakte is geslonken tot zo’n 0,07 vierkante kilometer. In het Rwenzori-gebergte is het ijs gekrompen van 6,51 vierkante kilometer in 1906 naar amper 0,38 vierkante kilometer. En het ijsoppervlak op de Kilimanjaro, het grootste in Afrika, is afgenomen van 11,4 naar 0,98 vierkante kilometer.

‘Sinds de gletsjers voor het eerst in kaart werden gebracht, rond de eeuwwisseling tussen de 19e en de 20e eeuw, is ruim 90 procent van hun oppervlakte verdwenen’, zegt FAU-onderzoeker Anne  Hinzmann. ‘Een daling op deze schaal is alarmerend: de gletsjers zijn een duidelijke indicator van de impact van klimaatverandering.’

Unieke situatie

De drie gletsjergebieden in Afrika zijn voor klimaatwetenschappers erg interessant omdat ze zich pal in de tropen bevinden. IJs vormt zich daar enkel door de hoogte van de toppen en is dus minder afhankelijk van de stijgende temperatuur in de regio, zoals bijvoorbeeld in de Alpen wel het geval is.

De snelle teloorgang van het ijs in Afrika is vooral te wijten aan het gebrek aan neerslag, stellen de wetenschappers van de Friedrich-Alexander-Universität (FAU). Daardoor wordt het ijs niet aangevuld en begint de gletsjer zich terug te trekken.

Er zijn ook relatief meer dagen zonder bewolking, waardoor de gletsjers aan meer direct zonlicht worden blootgesteld. Zelfs als de dagtemperatuur onder nul blijft, kan de zon het ijs zo direct veranderen in waterdamp en vochtigheid, waardoor de gletsjer krimpt. In kloven is er minder zon en blijft het ijs langer liggen.