Diabetes verarmt eilandbewoners Pacific

De Pacifische eilanden hebben te maken met een opvallend snelle opkomst van niet-overdraagbare ziekten (NCDs). Samen leiden die tot 75 procent van alle sterfgevallen in deze regio.

De prevalentie van diabetes is hier het hoogste ter wereld. Diabetes is een ziekte die verband kan houden met ongezonde eetgewoontes, overgewicht en te weinig lichaamsbeweging. Op de Cookeilanden lijdt 25 procent van de mensen aan de aandoening. Op de eilandengroep Tokelau is dat 29 procent en op de Marshalleilanden zelfs 37 procent.

Experts zijn met name bezorgd over de impact van de ziekte op de levenskwaliteit. Dan gaat het vooral om het toenemend aantal amputaties en de hoeveelheid mensen die door diabetes slechtziend worden. De inspanningen die de regio onderneemt om armoede en ongelijkheid bij de bewoners weg te werken, worden hierdoor ook ondermijnd.

Jonge kinderen

Op Papoea-Nieuw-Guinea, een eilandstaat met zeven miljoen inwoners in het zuidwesten van de Stille Oceaan, stijgt het aantal diabetesgevallen in alle lagen van de bevolking. Volgens Gerard Saleu van het Medisch Onderzoeksinstituut van Papoea-Nieuw-Guinea, “is de stijging ook waarneembaar bij kinderen van 12 jaar en jonger”.

De amputatie van ledematen komt hier volgens hem al voor bij jonge twintigers. “Niet iedereen kan zich een rolstoel of andere hulpmiddelen veroorloven, dus de impact van die handicaps is groot”, zegt Saleu.

Volgens experts is de duidelijke stijging van NCDs op de Pacifische eilanden al bezig sinds de jaren zeventig.

Volgens experts is de duidelijke stijging van NCDs op de Pacifische eilanden al bezig sinds de jaren zeventig. Het aantal mensen met diabetes type 2, ook wel ouderdomsdiabetes genoemd, steeg in Apia, de hoofdstad van Samoa tussen 1978 en 1991 van 8,1 procent naar 9,5 procent bij mannen, en van 8,2 procent naar 13,4 procent bij vrouwen.

De reden daarvoor is de overgang van een levensstijl waar het lokale dieet op basis van verse vis, groenten en fruit veranderde naar een meer geglobaliseerde levensstijl met een toegenomen inname van geïmporteerde verwerkte voedingsmiddelen met hoge suiker- en vetgehaltes.

Op Papoea-Nieuw-Guinea, de Marshalleilanden en de Solomoneilanden eet minder dan 10 procent van de volwassen bevolking een voldoende voedzaam dieet. In Tokelau, de Cookeilanden en Tonga is meer dan 60 procent obees.

Urbanisatie

Ook de toegenomen urbanisatie heeft het risico op NCDs doen stijgen. Op Fiji komt diabetes voor bij 11,3 procent van de vrouwen die in de steden wonen tegenover 0,9 procent van de plattelandsvrouwen.

Volgens recente gegevens verliest op de Pacifische eilanden 47 procent van de mensen met diabetes (een deel van) hun zicht. Geschat wordt dat 17 procent van de diabetici uiteindelijk te maken krijgen met een amputatie.

Vaak betekent het verlies van een van de ledematen het begin van een lange lijdensweg, gekenmerkt door baanverlies, werkloosheid en armoede.

Vaak betekent het verlies van een van de ledematen het begin van een lange lijdensweg, gekenmerkt door baanverlies, werkloosheid en armoede.

De verschillende ministers van Volksgezondheid willen daarom focussen op preventie via een gezamenlijke aanpak die de gemeenschap in de hele regio moet dienen. Zo worden bepaalde praktijken van de voedingsindustrie herbekeken.

Samoa, Nauru en de Cookeilanden hebben verhoogde belastingen ingevoerd op eten en drinken met hoge suikergehaltes. Elf landen uit de Pacifische regio plannen een verlaging van de toegestane hoeveelheid zout in bereide voedingswaren.

Volgens gegevens van de Belgische Diabetesliga krijgt elke 10 minuten iemand de diagnose van diabetes. Het aantal diabetespatiënten wordt geschat op 8 procent van de volwassen Belgische bevolking, of 1 op 12. Dit zal verder oplopen tot 9,6 procent of 1 op 10 volwassen Belgen in 2030.

In Nederland komen er elke dag ongeveer 145 mensen met diabetes bij. In totaal hebben ruim 1 miljoen Nederlanders diabetes. Dat is 6 procent van de bevolking van 16,5 miljoen inwoners.