Ergste waterschaarste in Libanon sinds decennia

De laatste decennia viel er jaarlijks gemiddeld meer dan 800 millimeter neerslag in Libanon. Dit jaar was dat amper de helft.

Paradoxaal genoeg zou Libanon niet mogen lijden aan waterschaarste, zegt een recent rapport van het Issam Fares Insitute (IFI) van de Amerikaanse Universiteit van Beirut. Met een jaarlijkse neerslag van 8,6 miljard kubieke meter water tegenover een totale vraag van 1,4 tot 1,5 miljard kubieke meter, zou er geen probleem mogen zijn.

Maar, zegt Nadim Farajalla, onderzoeksdirecteur van het programma Klimaatverandering en Milieu in de Arabische Wereld van het IFI, het land kan dat water niet efficiënt opslaan. Ook watervervuiling en wangebruik in zowel de landbouw als voor huiselijk gebruik, hebben er mee toe geleid dat de watervoorraden onder druk staan.

Waarschuwing

Bruno Minjauw, vertegenwoordiger in Libanon voor de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO), zegt dat Libanon “altijd een heel nat land is geweest. Daarom heeft het productiesysteem nooit veel rekening gehouden met het waterprobleem.”

Volgens Minjauw tonen de neerslagcijfers “een duidelijk probleem van klimaatverandering” aan. “In de loop van de jaren zijn droogte en periodes van schaarste vaker voorgekomen.” Naar zijn mening moet de huidige droogte dan ook als een waarschuwing beschouwd worden: “Het is tijd om het water op een betere manier te beheren.”

Maar er is volgens Minjauw ook goed nieuws. “Er is veel ruimte voor verbetering. Het land heeft nog heel wat potentieel op het vlak van duurzame waterconsumptie.”

Voedselzekerheid bedreigd

De schaarste treft vooral de landbouwsector hard, die 60 procent van het water consumeert, hoewel de sector maar weinig bijdraagt tot de Libanese economie (slechts 5,9 procent van het bruto binnenlands product in 2011).

Minjauw denkt dat er een ernstig gevaar is voor de voedselzekerheid, omdat er “meer mensen bijkomen – zoals vluchtelingen – terwijl de productie vermindert”. Toch benadrukt hij dat de huidige crisis de interesse van de regering en landbouwers heeft aangewakkerd om “de hoeveelheid vruchtbaar land uit te breiden door betere irrigatiesystemen, die minder water verbruiken”.

Deel van het waterprobleem is dat er “een algemeen gebrek aan bewustzijn en kennis is onder beleidsmakers” in Libanon, zegt Faranjalla van het IFI. Hij vindt dat het middenveld het proces moet leiden om de overheid onder te druk te zetten voor “meer transparantie, beter bestuur en meer verantwoordelijkheid” in het waterbeheer. De regering heeft bij deze droogte gefaald, zegt hij.