EU pompt 4 keer meer subsidies in veeteelt dan in groenten en fruit

Meer dan 80 % van de Europese landbouwsteun gaat naar dierlijke producten, ondanks hun veel grotere klimaatimpact, blijkt uit onderzoek in het vakblad Nature. Vooral de productie van veevoeder speelt een grote rol.

Vlees heeft een veel grotere klimaatimpact dan groenten. Toch ging het leeuwendeel van de Europese steun voor de landbouw naar de productie van dierlijke producten. Van de totale 57 miljard euro aan subsidies in 2013 ging 46 miljard naar de productie van rundvlees, varkensvlees, kip, eieren en zuivel.

Veevoeder

Vooral de rol van veevoeder valt op. Ongeveer de helft van de subsidies aan dierlijke producten, maar de andere helft bestaat uit onrechtstreekse steun, met name voor de productie van diervoeder.  Als je die meetelt, verdubbelt de eigenlijke EU-steun aan een kilogram rundvlees van 0,71 euro per kilogram naar 1,42 euro.

‘Onze studie toont aan dat het essentieel is om ook veevoeder mee te rekenen in onze inschatting van de veelteelt, om zowel de economische als de milieu-impact beter te begrijpen’, zegt Anniek Kortleve, eerste auteur van de studie in Nature Food.

Kortleve en haar collega’s aan de Universiteit van Leiden analyseerden cijfers voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (CAP) voor 2013, maar sindsdien is niet veel veranderd, zeggen ze.

Transitie

Toch is er dringend een transitie nodig naar een meer plantaardig dieet om de Europese klimaatdoelstellingen te halen, zeggen de onderzoekers.

‘Die transitie is niet mogelijk aan de snelheid die nodig is, zonder een aangepast beleid en hervorming van de subsidies’, zegt Paul Behrens, universitair hoofddocent. ‘Toch stellen we vast dat het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, de grootste uitgavenpost in het hele EU-budget, voorrang blijft geven aan dierlijke producten met een hoge uitstoot.’

De sterke steun maakt vlees kunstmatig goedkoop, terwijl gezonder en meer ecologisch voedsel, zoals fruit, groenten en noten relatief duurder blijven dan ze zouden zijn als ze dezelfde mate van steun zouden krijgen.

Landgebruik

Het probleem is dat het huidige subsidiesysteem gebaseerd is op landgebruik. En omdat zowel de dieren als de productie van hun voeder grotere oppervlakten in beslag nemen dan de teelt van gewassen, zuigt de veeteelt dus veel meer budget op.

‘Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid heeft het potentieel om het voedselsysteem te sturen naar verduurzaming, door meer rekening te houden met de milieu-impact, zoals verbeteringen voor klimaat en biodiversiteit’, zegt Kortleve. ‘Het zou een gemiste kans zijn om dat potentieel niet te benutten.’