Israël zet Palestijnen al 70 jaar uit hun huizen

Het rapport ‘Nergens beter dan thuis’ van CIDSE, een internationaal netwerk van katholieke ontwikkelingsorganisaties, schuift de gedwongen verplaatsing van Palestijnen aan weerszijden van de Groene Lijn, de wapenstilstandslijn van 1948, naar voren.

‘In Oost-Jeruzalem wordt een derde van de Palestijnse huizen met vernieling bedreigd.’

Zo riskeert negentig procent van de infrastructuur in handen van de Palestijnen in zone C - bezet Palestijns gebied in de Westelijke Jordaanoever, dat onder Israëlische militaire en civiele controle valt - met de grond gelijkgemaakt te worden. In Oost-Jeruzalem doet zich hetzelfde probleem voor en wordt een derde van de Palestijnse huizen met vernieling bedreigd.

De gedwongen verhuizing beperkt zich niet tot de Westelijke Jordaanoever. In Israël zelf lopen Palestijnse burgers steeds vaker het gevaar op huisvernielingen of uitzettingen. Hoewel de Palestijnen in Israël twintig procent van de bevolking (acht miljoen) vertegenwoordigen beschikken ze maar over 3,5 procent van het totaal aan land.

Daarnaast hebben de opeenvolgende Israëlische militaire operaties in Gaza velen Gazanen hun huis gekost. In april 2016 hadden daar naar schatting 75.000 Palestijnen geen dak boven hun hoofd.

Dat alles staat te lezen in het rapport dat in detail blootlegt hoe Israël de gedwongen verplaatsing van Palestijnen bewerkstelligt. Ze trekt daarbij parallellen tussen de verschillende gebieden.

Catastrofe

Gedwongen verplaatsing van Palestijnen is niet nieuw. De Arabisch-Israëlische oorlog van 1948 resulteerde in de ontheemding van ongeveer 800.000 Palestijnen, de verwoesting van 530 dorpen en de ontruiming van 11 stedelijke gebieden. Voor de Palestijnen ging het de geschiedenis in als de Nakba (de catastrofe).

Ook vandaag worden Palestijnen structureel uit hun huis gezet.

‘Historisch gezien is deze gigantische bevolkingsverplaatsing een van de basisoorzaken van het conflict’, zegt Brigitte Herremans, Midden-Oosten-expert van Broederlijk Delen en Pax Christi. Maar ook vandaag nog worden Palestijnen structureel uit hun huis gezet.

Het rapport geeft aan dat de bezettende Israëlische macht niet zomaar Palestijnse burgers kan dwingen hun huizen in bezet gebied te verlaten. Tenzij er veiligheidsargumenten zijn, is het confisqueren of vernielen van huizen van burgers simpelweg illegaal, klinkt het.

‘In Israël is een ander juridisch kader van kracht, daar moeten de autoriteiten de mensenrechten respecteren van de burgers onder hun controle. In theorie zijn alle staatsburgers in Israël vrij hun eigen stek te kiezen. Internationale mensenrechten zoals het recht op een adequate woning beschermen hen waardoor ze niet hoeven te vrezen voor gedwongen verplaatsing.’ Tegenover de theorie staat de praktijk en die ziet er heel anders uit.

Trumps zegen

Israël eigent zich grote stukken aan Palestijns land toe ten voordele van de kolonisten.

Israël eigent zich grote stukken Palestijns land toe, ten voordele van de kolonisten. In 2015 zouden reeds 547.000 Israëlische kolonisten in de Westelijke Jordaanoever gevestigd zijn waarvan 350.000 in zone C en 196.900 in Oost-Jeruzalem. Israël concentreert op die manier de Palestijnen steeds meer op kleinere oppervlaktes in de Westelijke Jordaanoever. ‘Nu Trump heeft aangegeven Israël geen strobreed in de weg te leggen, zal het aantal nederzettingen er waarschijnlijk niet op verminderen’, zegt Brigitte Herremans.

In de Oslo-akkoorden werd vastgelegd dat ongeveer 60 procent van de Westelijke Jordaanoever onder Israëlische controle zou blijven. Palestijnen die in dat gebied, de zogenaamde zone C willen bouwen of verbouwen, moeten dus aankloppen bij de Israëlische autoriteiten. ‘Slechts één procent van de aanvragen raakte erdoor’, vertelt Brigitte Herremans. Met als gevolg dat 99 procent van de Palestijnse infrastructuur in zone C is gebouwd zonder nodige vergunning.

‘Beperking van bewegingsvrijheid is een andere belangrijke factor die de Palestijnen parten speelt. Twintig procent van de Westelijke Jordaanoever is militaire zone. De toegang is beperkt tot zij die beschikken over een pasje. Daarnaast is toestemming ook nodig om aan de andere kant van de Muur - gebouwd door Israël - te komen’, aldus het rapport.

Israël sloopt daarenboven ook de humanitaire projecten gefinancierd door Europese fondsen in de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem. ‘Het voorbije jaar zagen we meer dan een verdubbeling van dergelijke vernietigingen. In dit opzicht wordt het verderzetten van deze projecten een vorm van geweldloos verzet’, zegt Martin Konecny van de Europese denktank EuMEP.

‘De Europese Unie trekt jaarlijks ongeveer vijfhonderd miljoen euro uit aan ontwikkelingshulp voor de Palestijnen. Ze tracht op die manier de uitbouw van een Palestijnse staat te versterken. De grootste factor die deze ontwikkeling verhindert, is de aanhoudende Israëlische bezetting. Net die factor wordt te weinig verholpen’, zegt Brigitte Herremans.

Een verloren zaak

In Israël moeten vooral de Palestijnse bedoeïenen, een erg kwetsbare groep, het onderspit delven.

In Israël moeten vooral de Palestijnse bedoeïenen, een erg kwetsbare groep, het onderspit delven.

‘Ze worden vooral verdrongen omwille van hun Palestijnse identiteit, niet omdat ze bedoeïen zijn’, benadrukt Suhad Bishara, directeur van de Land and Planning Unit van de Israëlische mensenrechtenorganisatie Adalah.

‘Ook al wordt aangetoond dat de discriminerende praktijken ingaan tegen de rechten van deze staatsburgers, wordt er niets aan gedaan. Meer nog, het recht wordt soms zelfs gebruikt tegen de Palestijnse burgers van Israël. Het Israëlisch Hooggerechtshof is vaak niet gewillig om tussen te komen. Het Hof wil geen tegenstand bieden tegen het project van Israël om een Joodse staat te maken’, aldus Suhad Bishara.

Godvergeten Gaza

In Gaza verbetert de aanhoudende blokkade de situatie er niet op. Zo is de binnenstroom aan bouwmateriaal beperkt. Het heropbouwen van de huizen in de Gazastrook is voor Europa een van de sleutelelementen om de Palestijnse economie te versterken en bij te dragen aan de stabiliteit in de regio.

‘Er moet een omgeving gecreëerd worden waarin vredesgesprekken mogelijk en zinvol zijn. Dit vraagt bijvoorbeeld de verzoening tussen de Palestijnen opdat de twee miljoen mensen in Gaza weer betrokken kunnen worden. Europa kan hierbij helpen’, zegt Martin Konecny.

Een realiteit van één staat

Sinds de Oslo-akkoorden heeft Israël ongebreideld zijn bezettingspolitiek kunnen verderzetten. De internationale gemeenschap zendt het signaal uit dat dit ongestraft kan omdat het geen maatregelen neemt. Het is daar dat het schoentje knelt. Op het veld ontstaat zo geleidelijk een realiteit van één staat waardoor de tweestatenoplossing die de Europese Unie verdedigt, onder druk staat.

Zo besluit het rapport dat Europa niet enkel mensenrechten moet propageren maar ook dient op te treden wanneer Israël deze schendt. Een passend antwoord is Israël ter verantwoording roepen en gepaste maatregelen treffen.