Iconische gletsjer in Oostenrijk verliest sneller dan ooit massa

De Hintereisferner-gletsjer in Tirol heeft vorige zomer al op 23 juni “Glacier Loss Day” bereikt. Deze indicator geeft aan wanneer de opgedane ijsmassa van de voorgaande winter al is weggesmolten.

De Hintereisferner in het Ötztal in Tirol is een van de grootste gletsjers van Oostenrijk. De gletsjer wordt al meer dan honderd jaar bestudeerd en is daardoor een van de meest bestudeerde plekken van de Alpen.

Hoogteveranderingen

Sinds 2016 houdt een team glaciologen van de universiteit van Innsbruck de gletsjer ook in de gaten met geavanceerde laserscantechnieken die de hoogteveranderingen van het gletsjeroppervlak weergeven. Op deze manier wordt de verandering in het volume van de Hintereisferner in realtime gevolgd en kunnen de wetenschappers de “GLD” van de Hintereisferner bepalen.

Uit de onderzoeksresultaten blijkt nu dat de Hintereisferner vorige zomer zijn grootste massaverlies ooit heeft geleden.

De GLD of Glacier Loss Day dient als indicator voor de gezondheid van een gletsjer, vergelijkbaar met hoe Earth Overshoot Day het verbruik van hulpbronnen op aarde meet. Die geeft dus de dag aan waarop we als mensheid collectief meer van de natuur hebben verbruikt dan de aarde in één jaar kan vernieuwen.

Uit de onderzoeksresultaten blijkt nu dat de Hintereisferner vorige zomer zijn grootste massaverlies ooit heeft geleden. Bovendien viel de GLD van de gletsjer eerder dan ooit tevoren.

Smelt sneller dan ooit

De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het tijdschrift The Cryosphere. Daarin legt glacioloog Annelies Voordendag uit dat al in de vroege zomer van 2022 duidelijk werd dat de GLD sneller dan anders zou optreden.

Hoe vroeger de GLD optreedt, hoe sneller een gletsjer ook massa verliest dat niet tijdens de vorige winter werd opgebouwd.

‘We volgen de dagelijkse volumeveranderingen met de laserscanopstelling die over de gletsjer uitkijkt en leiden daaruit af op welke dag de massa die in de winter is gewonnen, verloren is gegaan’, zegt Voordendag.

Glacier Loss Day in juni

In 2022 werd de GLD bereikt op 23 juni. In de twee voorgaande jaren werd de Glacier Loss Day pas midden augustus bereikt. Ook in andere jaren met hete zomers, zoals in 2003 en 2018, werd deze dag pas eind juli bereikt.

‘Van de Hintereisferner zal over tien tot twintig jaar nog slechts de helft over zijn.’

De glaciologen stellen dat niet elke zomer in de toekomst noodzakelijkerwijs zoals die van 2022 zal zijn, maar toch zien ze een duidelijke trend omdat de ontwikkelingen buiten de normale fluctuatiemarges liggen.

‘Dit zijn duidelijke signalen van antropogene klimaatverandering’, zegt glacioloog Rainer Prinz. ‘De gevolgen van onze uitstoot van broeikasgassen komen nu al hard aan.’

De toekomstverwachtingen zijn ook niet bemoedigend. ‘Van de Hintereisferner zal over tien tot twintig jaar nog slechts de helft over zijn’, vat het team hun studie samen. ‘Dit zijn duidelijke signalen van klimaatverandering en de opwarming van de aarde als gevolg van de uitstoot van broeikasgassen.’