Klimaat drijft in volgende decennia 140 miljoen mensen op de vlucht

De toenemende impact van de klimaatverandering in drie dichtbevolkte regio’s in de wereld kan in de volgende dertig jaar 140 miljoen mensen op de vlucht drijven. Dat bedreigt de stabiliteit en de voortgang die geboekt is op het vlak van ontwikkeling, waarschuwt een rapport van de Wereldbank.

Het rapport is het meest diepgaande studie tot nog toe over de relatie tussen de impact van de klimaatverandering, migratiepatronen en ontwikkeling in drie ontwikkelingsregio’s: Afrika ten zuiden van de Sahara, Zuidoost Azië en Latijns-Amerika.

Het concludeert dat, als de klimaatverandering niet wordt aangepakt, de drie regio’s samen tientallen miljoenen interne klimaatmigranten zullen genereren tegen 2050. Dat zijn mensen die gedwongen worden binnen eigen land te verhuizen omdat hun regio niet meer bewoonbaar is door bijvoorbeeld waterschaarste, mislukkende oogsten, zeespiegelstijging of stormen. Die klimaatmigranten komen bovenop de miljoenen mensen die nu al verhuizen om economische, sociale of politieke redenen.

‘We hebben nu een kleine periode waarin we ons kunnen voorbereiden op die nieuwe realiteit, voor de klimaatverandering in volle kracht toeslaat’, zegt Kristalina Georgieva, hoofd van de Wereldbank. ‘De maatregelen die steden nemen om met de toestroom van het platteland om te gaan en de toegang te verbeteren tot onderwijs, opleidingen en banen zullen zich op termijn ruimschoots terugbetalen. Het is ook belangrijk mensen te helpen juist te beslissingen over of ze blijven wonen waar ze wonen of beter kunnen verhuizen naar een minder kwetsbare locatie.’

Hotspots

Voor de studie werkte de Wereldbank samen met onder meer de Universiteit van Columbia en het Potsdam-Instituut voor Klimaatonderzoek. De auteurs onderzochten de migratiestromen in drie verschillende klimaatscenario’s. Daardoor konden ze de ‘hotspots’ van klimaatmigratie identificeren: plekken waar naar alle waarschijnlijkheid veel mensen zullen vertrekken.

‘Zonder de juiste planning en steun zullen mensen die van het platteland naar de steden trekken geconfronteerd worden met nieuwe en mogelijk nog meer gevaarlijke risico’s’, zegt auteur Kanta Kumari Rigaud. ‘We kunnen te maken krijgen met toenemende spanningen en conflicten als gevolg van de druk op schaarse middelen. Maar de toekomst hoeft niet zo te zijn: hoewel interne migratie een realiteit aan het worden is, hoeft het geen crisis te worden als we ons er nu op voorbereiden.’

Het rapport doet verschillende aanbevelingen voor regeringen in de getroffen landen en de hele wereld. In de eerste plaats moet de uitstoot van broeikasgassen zoveel mogelijk beperkt worden. Daarnaast moeten ontwikkelingsplannen inspelen op de verwachte klimaatmigratie. En er moet geïnvesteerd worden in onderzoek en data-analyse om de migratie in kaart te brengen.

Zo’n gemeenschappelijke actie, inclusief een sterke beperking van de uitstoot, kan het probleem niet oplossen maar wel enorm verminderen, en het aantal mensen dat op de vlucht moet slaan beperken van 140 tot 40 miljoen - een daling met 80 procent.