Natuurcriminaliteit blijft meestal onbestraft in EU

Natuurcriminaliteit eist een hoge tol van Europese bedreigde soorten en vormt een groeiende bedreiging, stelt een studie in elf Europese landen. Toch blijven de meeste misdrijven onbestraft: ‘Dieren kunnen geen aangifte doen.’

Het rapport lijst de natuurcriminaliteit op tussen 2016 en 2020 in elf Europese lidstaten. Daaruit blijkt dat de meeste gevallen te maken hebben met het illegaal doden van dieren in het wild (27 procent), het gebruik van vergiftigd aas (16 procent), verboden jachtmethoden (14 procent) en de illegale handel in wilde dieren (13 procent).

Distelvink geviseerd

Hoewel geen enkele diersoort gespaard blijft, is de distelvink (zie foto) volgens het rapport de meest geviseerde soort. De kleine vogel is het doelwit van een waaier aan criminele activiteiten in heel Europa: hij wordt bejaagd als delicatesse in Italië, is het doelwit van stroperijtoerisme in Servië, wordt illegaal verhandeld naar het Midden-Oosten vanuit Oekraïne, en wordt in Spanje gevangen als huisdier. 

Als er al aangifte wordt gedaan, wordt natuurcriminaliteit meestal niet vervolgd.

Andere grote slachtoffers zijn bedreigde soorten roofvogels, vaak door vergiftigd aas, en grote carnivoren zoals beren, wolven of lynxen.

Geen aangifte

‘Wilde dieren worden niet als vermist opgegeven zoals mensen en kunnen zelf ook geen aangifte doen als slachtoffer, dus de meeste van deze daden worden niet gemeld’, zegt Roselina Stoeva, van het Wereldnatuurfonds (WWF). 

Als er al aangifte wordt gedaan, wordt natuurcriminaliteit meestal niet vervolgd. Gemiddeld leidde 60 procent van de door het openbaar ministerie ontvangen klachten over natuurcriminaliteit niet tot gerechtelijke procedures. En waar dat wel gebeurde, was de meest toegepaste sanctie een voorwaardelijke gevangenisstraf.

Richtlijn

De Europese Raad ziet milieucriminaliteit nochtans als een van de tien prioriteiten ter bestrijding van zware en georganiseerde misdaad. Momenteel wordt onderhandeld over een herziening van de EU-richtlijn milieucriminaliteit, en dat biedt een unieke kans om ook natuurcriminaliteit aan te pakken, zeggen milieuorganisaties.

‘Het Europees Parlement en de Raad moeten duidelijk maken dat deze misdrijven in Europa niet worden getolereerd, en ervoor zorgen dat de herziene richtlijn inzake milieucriminaliteit sterk en ambitieus genoeg is’, zegt Audrey Chambaudet van het WWF. ‘Alle grote milieudelicten moeten onder de richtlijn vallen en de maximale gevangenisstraffen moeten hoog genoeg zijn om natuurcriminaliteit af te schrikken.’

De studie geeft nog enkele voorbeelden van praktijken die wel succesvol blijken in de strijd tegen natuurcriminaliteit, zoals gespecialiseerde politie-eenheden, technologieën als drones of gps om bedreigde diersoorten te monitoren en speurhonden om vergiftiging en natuurmisdrijven op te sporen.