Onduidelijkheid blijft over daders van aanslagen in Thailand

Vier doden en vijfendertig gewonden. Dat is de tol van dertien bomaanslagen in de afgelopen uren en dagen. In de steden Trang, Hua Hin, Surat Thani en Phang Nga en op het eiland Phuket ontploften verschillende geïmproviseerde explosieven. De aanslagen waren duidelijk gericht op toeristische doelwitten. Twee Italianen, twee Britten, drie Duitsers en vier Nederlanders raakten gewond.

Het is onduidelijk wie achter de aanslagen zit. De Thaise regering ontkent dat het om internationaal terrorisme gaat.

Eerste mogelijkheid: Islamitische separatisten

Een eerste mogelijkheid is dat het om Islamitische separatisten uit het zuiden gaat. Zij pleegden de afgelopen twaalf jaar een gigantische hoeveelheid aanslagen in de zuidelijke provincies van Thailand. Sinds 2004 kwamen daardoor meer dan 6.550 personen om het leven. Een dag waarop geen incident plaatsvindt, is een zeldzaam iets.

De separatisten liggen al decennialang in de clinch met de Thaise overheid. Ze ijveren voor een eigen soevereine staat die de provincies Narathiwat, Yala, Pattani en Songkhla verenigt.

Het verleden toont aan dat ze geen geweld schuwen. Het is echter nog de vraag of de aanslagen van vorige week ook op hen kunnen worden verhaald. Doorgaans plegen ze geen terroristische acties in toeristische delen van het land. De afgelopen twaalf jaar is hun operatiegebied telkens in het zuiden gebleven.

‘De aanslagen doen erg denken aan die van de zuidelijke rebellen. Het zou wel een drastische verandering van hun strategie betekenen.’

Thitinan Pongsudhira, Thais politicoloog, drukt in The Guardian zijn twijfels uit over de verklaring dat zuidelijke opstandelingen de daders zijn: ‘De separatisten opereerden het afgelopen decennium vooral in hun eigen provincies en viseerden geen toeristen. Als ze een boodschap naar de junta hadden willen sturen, zouden ze eerder Bangkok of een andere grote stad geviseerd hebben.’

Jonathan Head, correspondent bij de BBC, sluit de mogelijkheid niet uit: ‘De techniek van de aanslagen doet erg denken aan die van de zuidelijke rebellen. Het zou wel een drastische verandering van hun strategie betekenen.’

Tweede mogelijkheid: politieke tegenstanders

Voorlopig lijkt de juntaregering te wijzen naar politieke tegenstanders. Nationale politiechef Chakthip Chaijinda is van mening dat critici van het militaire regime achter de aanslagen zitten: ‘Dissidenten deden het misschien om het land in een slecht daglicht te stellen of om de toeristische industrie te raken.’

Twee weken geleden organiseerde Thailand een referendum over een nieuwe grondwet. De uitkomst van dat referendum zorgt ervoor dat de junta nog meer macht naar zich toe kan trekken. Chaijinda ziet dat als aanleiding van het geweld. Hij verwijst naar de plaatsen die getroffen werden: ‘De aanslagen vonden plaats in provincies die allen voor de vernieuwde grondwet stemden.’