Studie tijdens pandemie toont enorme impact van onderwatertoerisme

Een studie die het mariene leven rond het Hawaïaanse eiland Molokini voor, tijdens en na de coronapandemie heeft onderzocht, toont aan dat de horden toeristen, duikers en snorkelaars die het eiland dagelijks bezoeken het lokale ecosysteem drastisch aantasten.

Voor de pandemie ontving het kleine sikkelvormige eiland meer dan 40.000 toeristen per maand. Vooral de onderwaterkrater en een prachtig marien ecosysteem, maken van Molokini een trekpleister voor snorkelaars en duikers.

Unieke kans

Toen de pandemie uitbrak en er in de lente van 2020 voor het eerst geen toeristen waren in Molokini, zagen wetenschappers daar een unieke kans in om de impact van onderwatertoerisme op de vispopulaties te onderzoeken.

De onderzoekers – verbonden aan de Universiteit van Hawaï en het Hawaïaanse milieuagentschap – kwamen tot de conclusie dat de impact van het toerisme moet teruggedrongen worden.

‘Molokini wordt uitgeperst, een beter beheer is nodig om niet alleen de gezondheid van het ecosysteem maar ook de bezoekerservaring te verbeteren’, zegt Russel Sparks, bioloog bij het Hawaïaanse milieuagentschap.

Het team stuurde duikers naar Molokini tijdens de pandemie om de vispopulaties te documenteren. Dat werd vergeleken met soortgelijke studies van voorgaande jaren, toen het toerisme hoogtij vierde. De wetenschappers vingen ook vissen en brachten volgapparatuur aan om na te gaan hoe ze zich overdag en ‘s nachts in en rond Molokini bewogen.

De studie werd vorige week gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PlosOne.

Vluchtende roofvissen

De bevindingen waren duidelijk. Sinds 2004 was de hoeveelheid vis op Molokini afgenomen, hoewel vissen in het beschermde gebied al tientallen jaren niet meer is toegestaan. Maar toen de pandemie toesloeg en toeristen en boten wegbleven, veerde de vispopulatie plotseling weer op.

De biomassa van de vissen – de eenheid die wordt gebruikt om te schatten hoeveel kilo vis er leeft per vierkante meter of hectare – steeg. Wetenschappers documenteerden ook meer roofdieren, zoals de agressieve roofvis omilu, in de ondiepe wateren die door de Molokini-krater worden gevormd.

Toen de toeristen terugkeerden, keerde de situatie weer om. De onderzoekers stelden vast dat wanneer Molokini opnieuw overspoeld werd door boten en bezoekers, de roofvissen diepere wateren opzochten. Dat gebeurde niet wanneer er geen mensen aanwezig waren. De hoeveelheid vis daalde weer tot het niveau van voor de pandemie.

Voedselketen verstoord

De door de mens veroorzaakte verplaatsing van roofvissen in de krater van Molokini veroorzaakt waarschijnlijk rimpeleffecten doorheen de lokale voedselketen, aldus de studie. Eerdere studies hebben aangetoond dat een afname van roofvissen niet alleen gevolgen heeft voor hun prooivissen, maar ook voor de algen en andere mariene flora die door de prooien worden gegeten.

‘Ons onderzoek toont aan dat menselijke aanwezigheid de lokale gemeenschap en mogelijk het functioneren van een ecosysteem kan veranderen’, zegt hoofdauteur van de studie Keving Weng. ‘Dit betekent dat we beter kunnen inschatten hoe het toerisme in Hawaï en in de rest van de wereld wordt georganiseerd om de gevolgen van menselijke aanwezigheid te verminderen.’

De onderzoekers suggereren onder meer om een kleiner aantal toeristen aan te trekken die bereid zijn meer geld uit te geven, in plaats van de zaken zo goedkoop mogelijk te maken om zoveel mogelijke betalende klanten te lokken.