Uitzettingen vluchtelingen ‘beschamend voor EU’

136 migranten vertrokken met ferry’s vanop de Griekse eilanden naar het West-Turkse Dikili. De meeste onder hen zijn Pakistanen, maar er zouden ook mensen uit Bangladesh, Sri Lanka en Marokko aan boord gezeten hebben. CNN stelde vast dat er geen vrouwen en kinderen, noch Syriërs aanwezig waren onder hen. Op het Griekse eiland Chios vertrokken er 66 migranten richting Turkije.

‘EU Shame on You’

De BBC berichtte dat de start van de operatie eerder kalm verliep. Volgens Charlotte Vandycke, die voor Vluchtelingenwerk Vlaanderen werkt en momenteel op Lesbos verblijft, komt dat door de enorme politiemacht en gepantserde voertuigen die aanwezig zijn. Bij vele hulpverleners heerst er verontwaardiging. Sommige onder hen hielpen de vluchtelingen eigenhandig uit het water toen ze voor het eerst voet zetten op Griekse bodem.

Enkele activisten verzamelden in de haven van Lesbos en kantten zich tegen de uitwijzing van de migranten. Ze scandeerden leuzen die gericht zijn tegen het Europese beleid. Charlotte Vandycke zegt dat de sfeer in de loop van de dag grimmiger werd. Het Duitse Sea-Watch, dat uit vrijwilligers bestaat die vluchtelingen uit de Middellandse Zee plukken, blokkeerde de ferry’s nog enige tijd met enkele bootjes.

Charlotte Van Dycke (Vluchtelingenwerk Vlaanderen): ‘Onder het oog van vrijwilligers werden migranten verzameld en op een bus gezet’.

Volgens de Griekse autoriteiten vroegen de migranten geen asiel aan in Griekenland. De migranten zelf verwijten de Griekse overheid opzettelijk geen informatie te geven over asielprocedures. Ze zouden ook niet op de hoogte geweest zijn over een mogelijke uitzetting. Die begon omstreeks vier uur maandagochtend toen een aantal bussen de Griekse vluchtelingenkampen betraden. Onder het oog van journalisten en vrijwilligers verzamelde de oproerpolitie de migranten en plaatste hen op bussen richting de haven.

De uitwijzing kadert in het Turks-Europese akkoord dat in maart gesloten werd. Turkije verklaarde zich bereid om illegale migranten die de Europese Unie bereiken op te vangen. Het gaat telkens om mensen die geen asiel aanvragen of geen asiel verkrijgen. Voor elk persoon dat Turkije opneemt, levert die er een uit aan de EU. Enkel migranten met een goedgekeurde asielaanvraag mogen in de Unie blijven.

Overhaast handelen

Voorlopig staan er twee tenten opgesteld in Dikili. Medewerkers registeren iedereen die vanuit Lesbos aankomt. De ferry’s die vanuit Chios vertrekken, meren ten zuiden van Dikili aan.

Op de Griekse eilanden klaagt Frontex erover dat het slechts beschikt over minder dan een tiende van het vereiste personeel om de operatie in goede banen te leiden. Dat weet persagentschap AP. De laatste twaalf maanden bereikten ruim 1 miljoen migranten de Griekse kust. De Turkse overheid registreerde in diezelfde periode een cijfer van 2,7 miljoen toegekomen vluchtelingen.

Sinds het akkoord tussen de EU en Turkije komen er elke dag maximaal 400 vluchtelingen aan op Griekse bodem. Die zitten allemaal vast in Griekenland nadat andere Europese landen hekken plaatsten. Bulgarije, Macedonië, Slovenië, Oostenrijk en Hongarije sloten de grens om te voorkomen dat vluchtelingen de eindbestemming Duitsland zouden bereiken.

Ondertussen protesteerden er begin deze week ook activisten nabij de Oostenrijks-Italiaanse grens. Dat doen ze nadat Oostenrijks minister van Defensie Peter Doskozil bekend maakte soldaten te willen inzetten om migranten de toegang tot het land te ontzeggen. Hij vreest dat de migratiestroom zal verschuiven naar Libië nu Turkije de poorten sluit. Migranten die vanuit Italië naar Duitsland willen, zouden daarvoor door Oostenrijk moeten trekken.

Ticket richting Syrië?

Vluchtelingenwerk Vlaanderen benadrukt dat er in het Turks-Europese akkoord geen garanties voorzien zijn voor de migranten die teruggestuurd worden. De organisatie verwijt de Europese leiders een gebrek aan transparantie en internationale waarnemers. Verder vraagt Vluchtelingenwerk Vlaanderen aan de Europese Unie haar beleid grondig te wijzigen. De EU zou haar grenzen moeten beheren in functie van mensen te beschermen, niet andersom.

Met het akkoord wist Turkije veel financiële en politieke eisen af te dwingen. Mensenrechtenorganisaties weigeren zich nog steeds neer te leggen bij het akkoord. Ze hekelen het gebrek aan voorbereiding en spreken van een historische blunder tegenover de mensenrechten.

Mensenrechtenorganisaties vrezen dat de vluchtelingen niet correct behandeld zullen worden in Turkije.

Vluchtelingenwerk Vlaanderen spreekt zelfs over illegale deportaties die gesponsord worden door Europa. Amnesty International plaatst dan weer grote vraagtekens bij de behandeling die migranten in Turkije zullen krijgen. Amnesty beschuldigt het land ervan vluchtelingen terug te sturen naar de Syrische grens. Turkije ontkent die praktijken. Efkan Ala, Turks minister van Binnenlandse Zaken, stelt dat Syriërs zullen worden opgevangen in vluchtelingenkampen. Alle andere vluchtelingen worden uitgewezen naar het land van herkomst.