VN-lidstaten zijn het eens over nieuwe ontwikkelingsagenda

Tijdens een persconferentie gisteren (maandag) zei ambassadeur Macharia Kamau uit Kenia, een van de facilitatoren van het consultatieproces, dat dat een “astronomisch bedrag” lijkt vergeleken met de honderden miljoenen dollars die de Verenigde Naties traditioneel vraagt voor ontwikkelingshulp.

‘Het is ambitieus, maar niet onhaalbaar’, zei Kamau. Het geld zou grotendeels uit binnenlandse bronnen moeten komen, zowel uit de publieke als private sector. ‘Alle landen moeten de handen uit de mouwen steken.’ Het was volgens hem dringende noodzaak om ook het bedrijfsleven aan boord te krijgen.

Uniek

De ondersecretaris-generaal voor Economische en Sociale Zaken, Wu Hongbo uit China, liet zich voorzichtiger uit toen hij aangaf dat ‘het erg moeilijk is specifieke cijfers te geven’. Maar van alle 193 lidstaten, zei hij, wordt verwacht dat ze binnenlandse bronnen aanboren om te werken aan de zeventien Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s). 

De SDG’s zijn de opvolgers van de acht Millenniumdoelen (MDG’s), die in 2000 werden goedgekeurd door regeringsleiders en die aan het einde van dit jaar aflopen.

De nieuwe ontwikkelingsagenda is een compromis en het resultaat van een pijnlijk proces om overeenstemming te bereiken.

De nieuwe doelen, die onderdeel zijn van de VN-ontwikkelingsagenda na 2015, moeten worden goedgekeurd tijdens een top van wereldleiders die 25 september begint. Ze gaan over een reeks sociaaleconomische kwesties, inclusief armoede, honger, gendergelijkheid, industrialisatie, duurzame ontwikkeling, volledige werkgelegenheid, mensenrechten, kwaliteitsonderwijs, klimaatverandering en schone energie voor iedereen.

Jens Martens, directeur van het Global Policy Forum in Bonn, heeft de onderhandelingen nauwlettend gevolgd. Hij zegt dat de nieuwe ontwikkelingsagenda een compromis is en het resultaat van een pijnlijk proces om overeenstemming te bereiken. ‘De nieuwe agenda is uniek, hij is universeel en bevat doelen en verantwoordelijkheden voor alle landen in de wereld, inclusief de rijke en machtige landen’, zegt hij.

De nieuwe ontwikkelingsdoelen richten zich onder meer op het aanpakken van ongelijkheid binnen en tussen landen en de enorme verschillen in kansen, welvaart en macht, licht hij toe. Enkele van de nieuwe ontwikkelingsdoelen zijn zeer ambitieus, zoals het eerste doel om een einde te maken aan armoede in al zijn vormen.

Toch is de agenda veel minder ambitieus als het gaat om implementatie, waarschuwt Martens. ‘Voor de implementatie van de SDG’s zijn fundamentele veranderingen in fiscaal beleid, regulering en wereldwijd bestuur nodig. Wat we daarover vinden in de nieuwe agenda is erg vaag, en niet voldoende om de geproclameerde transformatie in gang te zetten.’

Geen extra hulp

Bhumika Munchala, beleidsanalist financiën en ontwikkeling bij het Third World Network, zegt dat de SDG’s inderdaad veel ambitieuzer zijn dan de Millenniumdoelen. De financiering is echter anders geregeld. Ten eerste komt er privaat geld uit partnerschappen met diverse partijen die de VN hebben verankerd in SDG 17, en via verschillende processen, zoals het initiatief Energy for All en de Global Financing Facility.

Door de afwezigheid van bestuursmodellen zijn er veel minder mogelijkheden tot verantwoording en transparantie.

Een tweede geldbron is binnenlands budget dat rechtstreeks uit de schatkist van ontwikkelingslanden komt. Er is geen extra internationale ontwikkelingshulp toegezegd.

Munchala zegt dat de afwezigheid van intergouvernementele processen of bestuursmodellen bij deze partnerschappen ertoe leiden dat er veel minder mogelijkheden zijn tot verantwoording en transparantie. Zo blijkt de besluitvorming binnen een fonds als de Global Financing Facility achter gesloten deuren plaats te vinden, door een kleine groep elitaire investeerders en partijen uit de private sector.

Vrouwenrechten

Shannon Kowalski, directeur Belangenbehartiging en Beleid bij de International Women’s Coalition, zegt dat de SDG’s een grote stap vooruit zijn voor vrouwen en meisjes. Het nieuwe raamwerk biedt mogelijkheden verder te komen op het gebied van gendergelijkheid. In de nieuwe ontwikkelingsagenda is dit benoemd als absoluut essentieel voor duurzame ontwikkeling, zegt ze.

Ian Koski, woordvoerder van de campagne ONE, ziet de nieuwe doelen als een belangrijke mijlpaal in de strijd tegen extreme armoede. Ze zijn een ontwerp voor een wereld waar niemand honger lijdt, arm is of sterft aan een ziekte die te voorkomen is. Er zijn echter wel nationale beleidsplannen nodig om dat te bereiken.

VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon sprak over de nieuwe ontwikkelingsdoelen als ‘een universele, transformatieve en geïntegreerde agenda die een historisch keerpunt in de wereld inluidt.’

‘Dit is een volksagenda, een actieplan om een einde te maken aan armoede in al zijn dimensies, onomkeerbaar, overal, niemand uitgesloten. Hij richt zich op vrede en welvaart en smeedt partnerschappen met mensen en de planeet als middelpunt.’