Vogels leggen minder eieren omdat lente vroeger komt

De wereldwijd stijgende temperaturen verstoren het broedseizoen van vogels, blijkt uit nieuw Amerikaans onderzoek. Dat kan verregaande gevolgen hebben voor de al dalende vogelpopulaties wereldwijd.

Het broedseizoen van vogels begint van nature zodra de eerste groene planten en bloemen verschijnen, wat steeds vroeger gebeurt naarmate het klimaat opwarmt. De vogels kunnen die snelle evolutie niet bijbenen, zeggen wetenschappers van UCLA en de Michigan State University. 

Bij het grootbrengen van hun jongen is timing zeer belangrijk. Als ze te vroeg of te laat broeden, kan slecht weer schadelijk zijn voor hun eieren of pasgeborenen. Maar de timing ten opzichte van voedselbronnen is ook belangrijk. Als vogels voedsel moeten zoeken voor of nadat het natuurlijk beschikbaar is, hebben ze misschien niet de middelen om hun jongen in leven te houden.

Wanverhouding

De studie in PNAS stelt dat deze wanverhouding tussen de timing van de lente en de broedbereidheid van vogels zal verergeren als de opwarming van de aarde zich doorzet. Dat kan ‘catastrofale gevolgen’ hebben voor vogelpopulaties, waarschuwen de onderzoekers. Ze benadrukken dat er beschermingsstrategieën nodig zijn om de impact van de klimaatverandering vogels te verzachten.

‘Onze resultaten suggereren dat de broedproductiviteit met ongeveer 12 procent kan afnemen voor de gemiddelde zangvogelsoort.’

‘Tegen het einde van de 21ste eeuw zal de lente waarschijnlijk ongeveer 25 dagen vroeger starten, vogels zullen echter slechts ongeveer 6,75 dagen eerder broeden’, zegt Casey Youngflesh, die het onderzoek leidde. ‘Onze resultaten suggereren dat de broedproductiviteit met ongeveer 12 procent kan afnemen voor de gemiddelde zangvogelsoort.’

De studie analyseerde gegevens van 41 trek- en standvogelsoorten tussen 2001 en 2018. Daarbij werd onder gebruik gemaakt van satellietbeelden om de broedtijd en vegetatieopkomst te bepalen.

Dalende vogelpopulaties

De resultaten tonen aan dat de broedproductiviteit afneemt wanneer de lente te vroeg komt of wanneer het broeden plaatsvindt buiten de optimale timing ten opzichte van het verschijnen van de eerste groene planten. Enkele niet-trekvogelsoorten konden zich aanpassen aan de vroege lentes, maar de meeste soorten hadden daar veel moeite mee. Vooral voor trekvogels is de kortere tijd tussen de aankomst op de broedplaatsen en het broeden zelf een probleem.

De afname van vogelpopulaties is nu al een reëel probleem. In Noord-Amerika bedraagt die sinds 1970 ongeveer een derde, Europese vogelpopulaties namen tussen 1980 en 2016 gemiddeld met ongeveer een kwart af.

Dat onderstreept volgens de onderzoekers het belang van beleidsmaatregelen om vogelpopulaties te ondersteunen voordat de klimaatverandering het probleem verergert.

‘Hoewel onze studie aantoont dat de ergste impact van de verstoorde broedtiming zich waarschijnlijk pas over enkele decennia zal voordoen, moeten we ons nu richten op concrete strategieën om vogelpopulaties te stimuleren voordat de klimaatverandering zijn tol eist’, zegt Morgan Tingley, die als evolutionair bioloog meewerkte aan het onderzoek.