Zuid-Afrika scherpt klimaatdoelen aan met 30 procent

Zuid-Afrika, de grootste uitstoter van het continent, scherpt zijn klimaatdoelstellingen tegen 2030 met een derde aan. Daarmee volgt de regering het advies van de eigen klimaatcommissie, en speelt ze in op de dalende kosten van hernieuwbare energie.

Het nieuwe klimaatplan is maandag goedgekeurd door het kabinet. Het emissieplafond tegen 2030 is daarin verlaagt van 614 miljoen ton tot 420 miljoen ton CO2 - een vermindering met ruim een derde.

In het plan stelt Zuid-Afrika het speciale rapport van het wetenschappelijke VN-klimaatpanel (IPCC) over het beperken van de opwarming tot 1,5 graad Celsius ‘van harte te hebben verwelkomd‘, en dat ‘Zuid-Afrika de IPCC-rapporten als van het grootste belang beschouwd bij de sturing van onze acties’.

Stap in de goede richting

Campagnevoerders noemen de nieuwe doelen een ‘stap voorwaarts’. Ze lezen er ook waardering in van de officiële Zuid-Afrikaanse adviesorganen op het vlak van klimaat, waaronder de Presidential Climate Commission (PCC).

‘Voor Zuid-Afrika laat dit vooruitgang zien, maar echt leiderschap is een plafond van 288 miljoen ton in 2030.’

Maar ze waarschuwden dat ook het nieuwe doel nog steeds niet strookt met de wereldwijde doelstelling om de klimaatverandering onder 1,5 graad te houden.

De vorige doelstelling (398-614 miljoen ton CO2) stamde uit 2016. De toenmalige president Jacob Zuma is inmiddels opgevolgd door Cyril Ramaphosa, de kosten van hernieuwbare energie zijn snel gedaald en veel landen hebben hun klimaatambitie opgeschroefd.

Presidentiële commissie

Eerder dit jaar organiseerde de regering van Ramaphosa consultaties omtrent een nieuwe doelstelling van 398-440 miljoen ton CO2. Op advies van de Presidential Climate Commission is die verder aangescherpt tot 398-420 miljoen ton.

Op advies van diezelfde commissie heeft de regering een tussentijdse doelstelling voor 2025 gesteld van 398-510 miljoen ton, in ieder geval een lichte daling ten opzichte van 2018-niveaus.

Mandy Rambharos, PCC-lid en verantwoordelijke Duurzame Transitie bij staatsbedrijf Eskom, zegt ‘sterk aangemoedigd’ te zijn door het nieuwe doelwit, dat ze omschrijft als ‘een stap in de goede richting’.

Ook Happy Khambule, PCC-lid en directeur van Greenpeace Zuid-Afrika, is verheugd ‘omdat het laat zien dat onafhankelijke fora met meerdere belanghebbenden belangrijk zijn bij de oplossing van zeer complexe en beladen kwesties.’

Maar het doel van 420 miljoen is afgestemd op een limiet van 2 graden Celsius opwarming, en niet de 1,5-gradendoelstelling, zegt hij. ‘Voor Zuid-Afrika laat dit vooruitgang zien, maar echt leiderschap is een plafond van 288 miljoen ton in 2030.’

Open brief

Ook drie andere leden van de PCC vinden dat het advies van hun collega’s en het doel van de regering niet ver genoeg gaan.

In juli riepen ze de commissie op zich te scharen achter een uitstootplafond van 354 miljoen ton, een elektriciteitsproductie zonder fossiele brandstoffen tegen uiterlijk 2040 en een moratorium voor nieuwe projecten op fossiele brandstoffen.

De PCC werd in januari van dit jaar opgericht. Ze bestaat uit verschillende belangengroepen, waaronder milieuactivisten, vakbondsleden en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven.

Het land is nog steeds sterk afhankelijk van steenkool, dat goed is voor 90 procent van de elektriciteits-productie. Daardoor is de CO2-uitstoot per hoofd van de bevolking in Zuid-Afrika het hoogst is in Afrika ten zuiden van de Sahara.