‘Ciudad Juárez, de meest gewelddadige stad ter wereld’

U hebt uw kind verloren, maar u vecht vandaag vooral voor andere vrouwen.

Mijn eigen verhaal is uitgepraat. Ik kan wel vreselijk hoog in de boom klimmen en roepen dat ze de moordenaar van mijn dochter moeten vinden, maar tot nu toe hebben ze hem niet gevonden. Het heeft uiteindelijk geen zin meer. Door hem te vinden bereik je ook maar heel weinig. Dat heeft geen echt effect op de situatie daar. Dus dat was mijn doel niet. Maar je sterk maken voor al die andere vrouwen, zorgen dat zij met z’n allen sterker worden en met z’n allen de strijd aangaan, daarmee denk ik dat je uiteindelijk veel meer bereikt.

Het is van het begin af aan mijn standpunt geweest dat ik criminaliteit aan de andere kant van de wereld niet kan veranderen, maar ik kan wel iets doen aan de leefomstandigheden van de vrouwen daar. Al is het maar een heel klein beetje. Het leuke is dat dat langzaam maar zeker wel effect heeft. Ook op het zoeken van de moordenaar van Hester. Als ik er niet steeds zo op had aangedrongen, dan was het al lang stilgezwegen.

Het werk dat u doet boekt dus wel degelijk resultaat?

Er is een Nederlandse politieattaché in Washington die zegt dat op dit moment iedere vrouwenmoord uitgebreid onderzocht wordt. In de eerste zes uur wordt er heel grondig onderzoek gedaan. Er wordt DNA afgenomen en alle andere dingen die we hier heel normaal vinden. Dat is nieuw. Hij zei dat hij zeker wist dat dat mede komt door de Stichting Hester en de druk die we constant leggen. Maar zolang de wereld zo oneerlijk in elkaar zit dat de ene helft de andere onderdrukt, moeten we er iets aan blijven doen.

Ik blijf dus maar gewoon de aandacht vestigen op de situatie in Ciudad Juárez. Op de vierde conferentie over die vrouwenmoorden kan ik nu in ieder geval vertellen dat de Nederlandse overheid iets doet tegen die criminaliteit. De Nederlandse overheid heeft het bijvoorbeeld op zich genomen om de zaak Hester, samen met een tiental andere zaken, naar een hoger niveau te tillen. De zaak Hester komt dan bij de Inter-Amerikaanse Commissie voor de Mensenrechten terecht. Als die commissie zijn goedkeuring geeft, dan gaat de zaak naar het Inter-Amerikaanse Hof voor de Mensenrechten of wordt er met de Mexicaanse overheid een overeenkomst gesloten. Maar de Mexicaanse overheid zal dan in elk geval worden aangeklaagd voor nalatigheid in het onderzoek.

Vindt u dat de overheid zich al vroeger had moeten engageren?

Weet je, iedereen verwacht altijd van een overheid dat ze meteen voor je klaarstaat, vanalles voor je doet en de hele wereld binnenstebuiten keert. Maar de overheid steekt anders in elkaar. Die heeft z’n grenzen en z’n protocols. Je kan wel roepen dat iedereen het verkeerd doet, maar dat heeft niet zoveel zin. Toen Hester twaalf jaar geleden werd vermoord was er ook nog minder geregeld dan nu. Ik heb wel het gevoel dat de opvang van ouders van een vermoord kind bijvoorbeeld beter gestructureerd wordt.

Zolang de wereld zo oneerlijk in elkaar zit dat de ene helft de andere onderdrukt, moeten we er iets aan blijven doen

Het is veel erger geworden. De voorbije 2 jaar was Ciudad Juárez de meest gewelddadige stad van de wereld. Je kan beter naar Bagdad gaan dan naar Juárez. Dat komt doordat Calderón de drugsbaronnen de oorlog heeft verklaard. Juárez is namelijk de grootste doorvoerhaven voor drugs van Zuid- naar Noord-Amerika. Calderón probeert de strijd te winnen door steeds meer politie en leger te sturen. Maar het probleem is dat die mensen helemaal niet opgeleid zijn om te verdedigen. Ze zijn opgeleid om te vechten, niet om de bevolking te beschermen. Dat leidt dus automatisch tot geweld.

Verdwijnen de vrouwenmoorden door die drugsoorlog meer op de achtergrond?

Ja, want mannen zijn in Mexico per definitie belangrijker dan vrouwen. Er heerst een cultuur van machisme. Er worden op dit moment ook veel meer mannen gedood dan vrouwen. Vorig jaar zijn er in Ciudad Juárez 2800 mensen gedood. Waarvan er volgens de website justiciaparanuestrashijas.org 446 vrouwelijke slachtoffers van feminicide waren.

Dan hebben we het nog niet eens gehad over de hoeveelheid vrouwen die er doorheen de jaren verdwenen zijn. Vierduizend? Vijfduizend? Het wordt niet bijgehouden. Want als je als vrouw verdwijnt, dan is het geen misdaad. De politie zegt: ‘Die is naar de overkant. Ze zit in Amerika of is met een vriendje mee.’ De vrouwenmoorden gaan dus door, maar alle aandacht gaat naar de doden van het drugsgeweld.

Wat wilt u nog concreet bereiken met de Stichting Hester?

We zijn in november naar een tentoonstelling in Londen geweest. Een kunstenares die voor de BBC werkte heeft 175 kunstenaars bij elkaar getrommeld. Die hebben allemaal een portret geschilderd van een vermoorde vrouw. Het is een enorme tentoonstelling van allemaal A4’tjes geworden. Die tentoonstelling wil ik heel graag tegen januari volgend jaar naar Nederland halen. We willen dan ook kunstenaars uit Nederland en eventueel België een schilderij laten maken dat “hoop” uitdrukt. Want die tentoonstelling noemt “Arte del esperanza” of kunst van de hoop. Die schilderijen worden dan uiteindelijk geveild en dat geld gaat dan naar Casa Amiga, een opvangcentrum voor vrouwen in Ciudad Juárez. Dat is mijn volgende doel hier in Nederland.

Maar een echt einddoel heb ik niet. Ik kan niet bereiken wat ik wil. Ik kan niet bereiken dat de cultuur verandert in Ciudad Juárez. Dat is een proces op een veel te lange termijn. Daar kan ik maar een heel klein stukje van waarmaken. Dat doe ik ook. Maar ik ben dus nog lang niet klaar.