Weer eens een onhoudbare crisis

Maar de crisis komt in feite van veel verder. Ze is het resultaat van de verfinanciering van de kapitalistische economie op wereldschaal, die al drie decennia door de neoliberale beleidsmakers met slaande trom wordt verkondigd. De wereldheersers, die momenteel in het Zwitserse Davos hun neoliberale conclaaf houden, mogen trots zijn.
Zij hebben immers hun eis van volledig vrij kapitaalverkeer verwezenlijkt, zodat ze met hun kapitaal industriële herstructureringen konden doorvoeren (fusies, overnames, verplaatsen van bedrijven, …). Ze zijn er ook in geslaagd om ontelbare financiële “innovaties” door te voeren, waarbij allerlei soorten producten (grondstoffen, uitstootrechten, …) in financiële effecten zijn omgezet. En ze hebben kunnen speculeren met die effecten, zodat de aandeelhouders verwend werden met schitterende beursopbrengsten, boven op de dividenden die aangroeiden naarmate de werkloosheid en de bestaansonzekerheid stegen.
De huidige crisis is een noodlanding, die na de krach van het vastgoed en de beurs waarschijnlijk uitloopt op een economische recessie in de Verenigde Staten. Die recessie zal heel moeilijk omkeerbaar zijn, en zal zoals gewoonlijk zijn gevolgen hebben in Europa en de rest van de wereld. We weten wat dat betekent: werkloosheid, meer druk op de koopkracht en de sociale bescherming, verplaatsen van bedrijven, kapitaalvlucht.
De nieuwe recessie zal worden aangegrepen om opnieuw economische correcties en besparingen door te voeren. In een wereldeconomie waar de grenzen van handel en financies wijdopen staan, wordt elke nieuwe economische storing een gelegenheid om de werknemers wereldwijd als concurrerende pionnen tegen elkaar uit te spelen, zodat de ongelijkheid groeit. En elke nieuwe crisis verhoogt het risico van geopolitieke conflicten, in een omgeving waar financiële instellingen en soevereine fondsen vechten om het leiderschap van een wereld die als enige kompas de financiële rendabiliteit lijkt te hebben.
De voorstellen van Attac en de andersmondialistische bewegingen zijn meer dan ooit realistisch en dringend: belasting heffen op financiële transacties, verbieden van verdere effectisering, het statuut en de opdrachten van de centrale banken in een nieuwe richting sturen, de landen aanzetten om samenwerkingsovereenkomsten te sluiten in plaats van vrijhandelsakkoorden, en opnieuw een regulerend internationaal monetair stelsel opbouwen.
Dit is niet meer het moment om de beurswaarden op te krikken, maar wel om prioriteit te geven aan waarden zoals democratie, solidariteit, sociale rechten en het behoud van onze planeet, waarden die op het gedecentraliseerde sociale wereldforum van 26 januari aan bod zijn gekomen.