Soep en croissants in Las Vegas

Las Vegas Nevada is de snelstgroeiende stad van de Verenigde Staten. De bestuurderen willen langzamerhand een ander beeld van de stad naar voren schuiven dan dat van gokken, van artiesten die te bekend of te bedaagd zijn om voor hip door te kunnen gaan - misschien valt Tom Jones alleen buiten deze categorie - en van legale prostitutie. Het moet vooral ook een stad van serieuze conferenties lijken. Buiten het beeld van het klatergoud en het confereren vallen degenen die men in de glitteromgeving niet zal zien: de armen en werklozen (niet noodzakelijk dezelfden), de daklozen, degenen die niet geacht worden hier te zijn.  
Het is helder en nog behoorlijk koud als ik in de ochtendschemering bij de Las Vegas Catholic Worker aankom. Als tijdelijke intern bij de Nevada Desert Experience, nauw verbonden met de Catholic Worker, assisteer ik deze ochtend bij het uitdelen van maaltijden aan “de armen”. De hoofdmaaltijd bestaat uit instant mie aangevuld met groenten en vlees, een stevig gekruide soepachtige maaltijd. Iedereen krijgt twee kommen van celstof uitgereikt en brood. Hiervoor staat men in de rij, de soeplijn. 
Er zijn zoveel soeplijnen als er gamellen zijn waarin de maaltijd vervoerd is. Als toegift op deze maaltijd worden aan een tafel terzijde van de lijnen goodies uitgedeeld: luxebrood ‘van gisteren’, waaronder veel croissants; snoep; warme of koude thee en wat verder aan de Catholic Worker voor dit doel ten deel valt.
Mij wordt verteld dat er deze ochtend niet zoveel mensen zijn als gewoonlijk. Verrassend, want het einde van de maand is in zicht. Het zou kunnen dat niet iedereen gewend is aan de vooruitgezette klok; in de VS is het een maand langer zomerijd dan in Europa. De reen blijft onbekend. 
Armoede, zegt men vaak, heeft een kleur, en dit klopt in doorsnee. De gemiddelde wachtende in de lijn is African American. De buurt waar de uitdeling plaatsvindt is het noorden, de oorsponkelijk gesegregeerde wijk waar ook zwarte artiesten van naam als Sammy Davis jr. naar toe moesten na hun optreden omdat zij niet in het eigenlijke, witte Las Vegas mochten verblijven. In deze wijk is ongeveer ieder derde gebouw een kerk. Er is veel gesloopt: er zijn grote braakliggende stukken land die getuigenis afleggen van de morsige manier waarop men in de VS met de toch echt niet oneindig voorradige grond omgaat. De uitdeling vindt, na enkele gedwongen verhuizingen, vanaf zo’n braakliggend terrein plaats in overleg met de eigenaar - een moskee. 
Velen zijn verhuisd maar blijven hun oorspronkelijke kerk in deze buurt trouw. De braakliggende terreinen zijn op zondag gevuld met auto’s van mensen die naar hun oude buurtkerk komen. Of er veel vaste bezoekers van de soeplijn zijn valt niet te zeggen. Sommigen kennen de procedure beter dan deze wat onwennige schrijver. Men heeft soms een container of trommel bij zich waar meer inkan, “om mee naar huis te nemen”. Het kan deze ochtend zonder problemen - er blijft over, zelfs van de croissants. De vaste mensen van de uitdeelploeg, die uit zo’n twintig mensen bestaat, noemen dit zeer uitzonderlijk. Ook - het woord bezoeker is niet politiek incorrect - is het opmerkelijk dat bijna alle mensen in de rijen man zijn.
Peter Maurin, de geestelijke vader van de Catholic Worker, beklemtoont het belang van het voorzien in de behoeften van bedelaars, de gezanten van God. Aan de hemelpoort, zei hij vasthoudend, heb je in je zakken als toegangsbewijs wat je aan de armen hebt gegeven. Met dit in gedachten zou het een gevoelsmatig heel bijzondere ervaring moeten zijn om soep en brood uit te delen aan armen in Las Vegas. Het is een geruststellende gewaarwording dat de confrontatie met de gezanten van God niet een ontmoeting met bijzonderder mensen is dan als het om niet-armlastigen zou gaan. Beleefde wederzijdse groet (voor wie Nederland gewend is is de beleefd- en voorkomendheid van mensen in de VS een openbaring), “dankuwel” en de volgende. De ontmoeting ligt in de begroeting. De rest is techniek: handig scheppen, goed brood pakken met ijzigegehandschoeide hand. De gezanten van God zijn heel gewoon. U zou er zelf een kunnen zijn.
Sneller dan de menigte die voor de uitdeling is gekomen ontstaan is, is deze opgelost. Ieder gaat zijns weegs, wat deze ook mag inhouden. “Werk zoeken wellicht” zegt een vaste uitdeelster. Op zaterdag, in deze crisistijd? Hoe komt men de dag door zonder dak boven het hoofd, misschien alleen toelevend naar de volgende uitdeling, van een van de vele kerken? Het is niet aan ons om vragen te stellen. De menigte verdwijnt tussen de laagbouw en de open plekken van Las Vegas. De aanwezigheid van Gods gezanten heeft nog geen uur geduurd.