Op 9 maart valt de beslissing in El Salvador

De resulaten van die eerste ronde waren:

• FMLN: 48,93 %
• ARENA: 38,96 %
• UNIDD: 11,44 %

De andere twee partijtjes haalden samen maar 0,67 % van de stemmen, dus de moeite niet om daar verder op in te gaan.

De kieswet schrijft voor dat een partij 50 % +1 van de geldige stemmen moet halen om gekozen te worden. Dat is dus niet gebeurd en we gaan naar een tweede stembeurt op 9 maart.

Het is wel zo dat het FMLN een denderde overwinning van 10 % op ARENA heeft gehaald. Maar net 1,07 % te weinig om in de eerste ronde te kunnen beslissen. Ook heeft het FMLN in 13 van de 14 departementen de verkiezingen gewonnen. Van de 262 gemeenten won het FMLN er 185. 70 % van de gemeenten stemde dus voor het FMLN, ook in verschillende steden waar een ARENA burgemeester zit.

ARENA was op 2 februari de grote verliezer. Voor het eerst sinds 1988 kreeg die partij minder dan 40 % van de stemmen. De schrikcampagne van ARENA heeft de mensen dus niet overtuigd. De overheersing van de Salvadoraanse oligarchie komt stilaan tot haar einde.

Wat kunnen we op 9 maart verwachten?

Het wordt moeilijk voor ARENA om het grote verschil goed te maken. Nu verkondigen ze ten allen kante dat ze van hun vergissingen geleerd hebben. Ze beloven de mensen duidelijk te maken wat hun programma inhoudt. Ze gaan meer met hun “basis” werken, zeggen ze en minder een schrikcampagne over de bendes houden.

Wellicht kunnen ze op de stemmen rekenen van twee kleine partijtjes die lid waren van UNIDAD, namelijk de Christendemocraten (PDC, uiterst rechts) en de Partij van de Nationale Verzoening (PCN, de partij die altijd de dictators gesteund heeft). De leider van de PDC heeft laten weten dat hij zich niet uitspreekt en dat de leden van zijn partij weten welke van de twee kandidaten de principes en waarden van de PDC verdedigen (en daarbij denkt hij natuurlijk aan ARENA).

Binnen de PCN, die ook geen aanbeveling doet voor zijn leden, is er verdeeldheid. Sommigen gaan voor het FMLN anderen voor ARENA. Maar mocht ARENA alle stemmen van die twee kleine partijen binnen halen, dan is dat nog niet voldoende om het FMLN in de tweede ronde te verslaan.

Dan is er een derde partij die lid was van Unidad, GANA, een afgescheurde partij van ARENA, die nog steeds een soort haatverhouding met hun vroegere collega’s beleeft. De meerderheid van die GANA-leden zal (waarschijnlijk) of niet gaan stemmen of op het FMLN stemmen. Met anderhalf procent van de stemmen van de UNIDAD partij zou het FMLN de nodige volstrekte meerderheid kunnen halen.

FMLN bijna zeker

De kandidaat van ARENA schreeuwt voortdurend dat hij een debat wil met de kandidaat van het FMLN. Die laat zich echter niet vangen en gaat gewoon door met zijn zuivere campagne en met het aangaan van nieuwe contacten met sociale organisaties en met sommige organisaties van het bedrijfsleven, zoals bijvoorbeeld de koffieproducenten (een belangrijk onderdeel van het producerend El Salvador).

Alles op een rijtje: het wordt voor ARENA moeilijk, zo niet onmogelijk om de 12 % die ze nodig hebben om op 9 maart het FMLN te verslaan binnen te halen.

Er is echter wel een niet in te schatten element dat een beetje onzekerheid brengt. Zullen allen die op 2 februari op het FMLN stemden opnieuw gaan stemmen op 9 maart? Mocht er een grote groep zijn die niet meer gaat stemmen of zelfs verandert van partij, dan kan het resultaat er helemaal anders uitzien dan we hopen.