Congo verpopt

Gisteren, de laatste campagnedag, was Butembo nog volledig overkleefd met affiches van kandidaten. Vandaag zijn die zo goed als allemaal verdwenen. Je ziet wel nog overal de lege kaders van de grote reclameborden, en de restjes papier van de affiches die te stevig waren vastgekleefd om alle sporen te wissen. De kieswet zegt dat er op de dag van de verkiezingen in een straal van 100 meter rond de kiesbureaus geen propaganda meer zichtbaar mag zijn. Maar blijkbaar werd dat hier in Butembo wel heel erg strikt geïnterpreteerd. Als ik dat vergelijk met Kampala, waar maanden na de verkiezingen de kiesaffiches nog steeds het stadszicht domineerden, vind ik dit een hele krachttoer. Daar moeten nogal wat mensen in de vroege uren hebben aan meegewerkt!

Na de zware onlusten in Kinshasa gisteren lijkt het wel of het hele land de adem inhoudt. De exacte dodentol is niet bekend (minstens één zegt de politie, minstens tien volgens UDPS, minstens 15 zegt Kamerhe, vele tientallen fluistert de volksmond). Tshisekedi, die het hele gebeuren ziet als een sabotagedaad van Kabila en de MONUSCO tegen hem (hij eist het vertrek van de MONUSCO-baas) heeft zijn combattants opgeroepen naar le Stade des Martyrs in Kinshasa om 15u deze middag, ondanks het formele einde van de kiescampagne en dus een verbod op politieke meetings. Dat voorspelt weinig goeds. Dat die man zijn militanten hardnekkig combattants blijft noemen zegt veel over zijn reële bedoelingen. Mensen die vrede willen (en dat zijn zowat alle Congolezen) kunnen toch onmogelijk voor zo een vechthaan kiezen?

De kiesresultaten moeten op de avond van de verkiezingen zelf nog worden uitgehangen aan de stembureaus. De eerste reacties hierop zullen al meteen de teneur zetten. Op de lokale radio’s klinken bezorgde stemmen van mensen die oproepen tot kalmte. “Velen zijn geroepen maar weinigen zijn uitverkoren. Er zijn geen slechte leiders, er zijn enkel slechte keuzes… Dus neem je verantwoordelijkheid als kiezer, en ga voor de juiste persoon”.

Enkele buitenlandse NGOs hebben hun expat personeel en wagenpark teruggetrokken uit Butembo voor een weekje extra verlof (en bescherming) in Kampala. De buitengrenzen van het land worden morgen op de kiesdag overal afgesloten. De luchthavens gaan dicht, in Kinshasa zelfs voor twee dagen. Ook ons kantoor gaat voor twee volle dagen dicht om het personeel niet nodeloos bloot te stellen aan mogelijke onlusten. Congo lijkt op een rups die zich opsluit in een pop, om nadien in een nieuwe gedaante te verschijnen. Zal het een prachtige vlinder zijn die het daglicht ziet, of wordt het een grauwe mot die zich voedt aan het duister van de nacht?