SMS-vrees

Ik kreeg vanochtend al het bericht van een collega uit Kinshasa: uit goedingelichte bron had ze vernomen dat alle GSM-operatoren verplicht werden de SMS-functie van hun systeem te ontmantelen. We probeerden het gauw uit, en het klopt, de boodschappen bleven onverzonden steken. De foutmelding klinkt als volgt: « Echec. Pas de prise en charge réseau pour les messages. Communiquez avec votre fournisseur de services ».

Ik stuur een verontwaardigd bericht naar Radio Okapi voor publicatie op hun website, maar het geraakt niet door de censuur. Het zal tot valavond duren eer er een bericht verstuurd vanop een Belgisch nummer van de ambassade binnenvalt met de boodschap: “Verzenden SMS vanuit DRC nummer opgeheven. SMS van buitenland wordt ontvangen, antwoorden is onmogelijk. Activeer Belgische SIM-kaart en meld aan ambabel via e-mail”.

Ondervraagd door het agentschap AFP beweert regeringswoordvoerder Lambert Mende bij hoog en bij laag dat de overheid op geen enkele manier is tussengekomen bij de GSM-operatoren. ‘s Avonds verschijnt een kort bericht op de website van Radio Okapi waarin de Vice-Eerste Minister en Minister van Binnenlandse Zaken Adolphe Lumanu meedeelt dat het inderdaad om een maatregel van de regering gaat. En dat die voor onbepaalde tijd in voege blijft.

Eerder deze namiddag was ik naar Rughenda, de luchthaven van Butembo, gereden om een expert van ExChange te gaan ophalen. Dit is inderdaad niet het meest geschikte moment om mensen te ontvangen, maar wat wil je, de missie was al langere tijd gepland, en uitstel zou afstel worden, dus…

Bij aankomst op de luchthaven valt me de leegheid en diepe rust van de plaats op. Geen goed teken.

Ik stap het kantoor van de DGM binnen om na te vragen of het vliegtuig vertraging heeft. De twee ambtenaren van dat kantoor zijn best wel geschikte kerels, altijd bereid (en tijd) voor een babbel. Ik zie dat één van hen verwoed probeert een SMS te versturen.

“Doe geen moeite”, zeg ik hem, terwijl ik hem de hand schud, “uw regering heeft de SMS-functie ontmanteld, omdat ze bang is van jullie, het volk”. Ik zie het wit van zijn ogen rondom zijn irissen verschijnen.

“Meen je dat nu? Ik probeer inderdaad al een uur een bericht buiten te krijgen”. Hij legt zijn toestel verbaasd neer.

Zijn collega begint zijn hoofd te schudden. “Wat bezielt die kerel nu toch weer?”, ergert hij zich. Is hij boos op ons? Dat kan me geen moer schelen, zie. Hij heeft afgedaan. Wat is hij hier niet allemaal komen beloven in 2006? En dan denkt hij van ons een nieuw mandaat te krijgen? Geen denken aan!”, fulmineert hij. Het is de eerste keer dat ik overheidsambtenaren in dienst zo hoor te keer gaan.

Het vliegtuig blijkt meer dan anderhalf uur vertraging te hebben. Als hij enige tijd later moe wordt van het gal spuwen neemt hij me mee naar buiten. “Kom, we gaan een wandelingetje maken. Ik laat je de piste eens helemaal zien, want jij hebt die enkel nog maar vanuit het vliegtuig gezien”.

Hij wou geen getuigen van ons gesprek. Hij vertelde me onder meer hoe Mbusa Nyamwisi, de presidentskandidaat van Butembo, die ochtend het vliegtuig was opgestapt, met de boodschap dat hij zich naar Kinshasa zou begeven om aanwezig te zijn bij de proclamatie van de volledige uitslagen op 6 december en de eedaflegging van de president op 20 december.

We stappen voorbij een zijgebouw van de luchthaven dat al twee jaar in de steigers staat, maar nog steeds niet afgewerkt is geraakt. Ik vraag hem naar de bestemming ervan, en de oorzaken van de vertraging. Het blijkt om een kantoor van de OFIDA te gaan, de dienst van douane en accijnzen. “Zo gaat dat hier steeds in Congo”, zucht hij: ze vragen een budget aan in Kinshasa, souperen de helft ervan zelf op, stoppen de chef ook wat toe zodat hij zwijgt, vragen eventueel zelfs een budgetverhoging versterkt door een omstandig rapport van de chef over de pertinentie daarvan, en als ook dat op is, vallen de werken stil, en zitten we hier met een overheidsgebouw dat voor altijd een bouwwerf zal blijven. Heb je het nieuwe stadhuis niet gezien? Net hetzelfde. De politiemannen hebben er nu hun intrek in genomen. Hun vrouwen spannen de gaten voor de ramen af met oude pagnes…”.

De krampachtigheid van de regering en de kiescommissie in deze periode van stemmentelling blijft hem bezig houden: “als het daar straks in Kinshasa ontploft, gaan we ons daar niet laten door meeslepen. Zij hebben ons uit de hoogte bekeken toen het hier jarenlang oorlog was, wel, het is nu hun beurt om te leren wat het betekent om in onveiligheid te leven. Ze hebben het trouwens zelf gezocht!”.

Als het vliegtuig eindelijk is geland en ik mijn bezoeker naar de reden van de vertraging vraag, krijg ik te horen dat dit onder meer te wijten is aan een presidentskandidaat uit Butembo die op weg is naar Nairobi om daar rustig af te wachten wat er in Kinshasa en de rest van het land staat te gebeuren in de komende uren en dagen.

Dat Mbusa Nyamwisi een januskop is, bleek onder meer al uit het feit dat hij na 5 jaar ministerschap in de regering onder Kabila resoluut voor de oppositie koos, hevig campagne voerde tegen Kabila, om dan op de vooravond van de verkiezingen in een besloten vergadering met de federatie van Congolese ondernemingen te Butembo te vragen toch voor Kabila te stemmen, zo werd me uit verschillende onafhankelijke bronnen gemeld.

Nu vertelt hij dus in Butembo dat hij naar Kinshasa reist, maar meneer gaat eigenlijk hypocriet in Nairobi schuilen voor het opstekende Congolees onweer…

Voor één ding moet ik hem wel gelijk geven: van daaruit kan hij ongestoord blijven SMSen.