Recycleren hoef je niet aan te leren

Misschien is Ethiopia gewoon nog te arm om alles te laten slingeren. Een plastieken zakje kost in Ethiopia, naargelang de grootte, een halve tot één birr. Voor hetzelfde geld koop je een klein brood en dat smijt je toch ook niet zomaar weg? Dat plastieken zakje wordt bovendien voor alles gebruikt: als valies, als regenkap en natuurlijk ook als vuilbak. Maar in elk geval telkens herbruikt. Tsahay die ons helpt met het huishouden kapt bijvoorbeeld elke keer het afval leeg in een container om de hoek, spoelt de zak eventueel even af en steekt hem vervolgens weer in onze keukenemmer.
Ook glas en scherven zie je nergens. Coca-cola, pepsi en andere frisdranken zijn bijna dubbel zo duur wanneer je de flesjes niet terugbrengt. Daarnaast worden plastieken flessen op de markt opgekocht en weer verkocht. M.a.w. geen straatkind laat een lege fles tussen de struiken liggen voor wat het is.

Handige Harry’s

Ethiopiers zijn net als vele Afrikanen manusjes-van-alles. Ze staan bekend als echte recyclagekunstenaars en maken speelgoed uit ijzerdraad of kroonkurken. Maar ze knutselen ook tal van nuttige producten voor zichzelf. Voor alles zonder ziel is in Gondar een tweede (en zelfs derde) leven gegarandeerd.
Gebruikte conservenblikken dienen later als drinkbeker of honingpot. Tot op de naad kapot gereden vrachtautobanden worden binnenste buiten gedraaid, bijgesneden, van een bodem voorzien en zo tot wastobbe veranderd. 5-liter blikken waar ooit gedoneerde olie in zat (van het merk USaid – from the American people) worden hier liever opengeknipt en aan elkaar gesmeed tot tonnen zo groot als vat bier.

Verrotting en stank

Voor een aanzienlijk deel is deze afvalverwerking dus gedreven door geldnood. De keerzijde is echter dat weinigen het nut inzien van sorteren en recycleren op basis van hygienische gronden.
Met stront van mensen of straathonden valt geen akker te bemesten, dus vind je die overal. En waar het al vuil is, wordt het alleen maar vuiler. Een afvalcontainer of stortplaats dient dus ook als openbaar toilet of pispaal.
Rot eten krijgt onder de felle Ethiopisch zon vrij spel om verder te beschimmelen en te gisten. Helaas is het zakje rotzooi van de één, zo gauw het op de vuilnishoop gesmeten wordt, het noodrantsoen van de ander. Jammer genoeg slaat die ander totaal geen acht op vreselijke ziekten en infecties wanneer hij de honden en gieren wegjaagt en vervolgens met een grote sprong in het midden van de afvalcontainer belandt. Om dan snel te controleren of er toch nog wat eten of –wie weet – een lege plastieken fles te bemachtigen. Een pijnlijk gezicht.
Veel leuker om te aanschouwen is de hongerige koe naast de vuilbak die zich te goed doet aan gescheurde roze plastiek, karton en verbruind papier. Wonderwel geeft diezelfde koe ook morgen weer verse witte melk.