Gentse-Feestendebat over het Israelisch-Palestijns conflict.

De debatten van trefpunt zijn een vaste waarde voor geëngageerde mensen in de Gentse Feesten. Onder het motto “Zonder dwarsliggers kunnen de treinen niet rijden.”, zorgt Eric Goeman dagelijks voor een gevarieerd panel met gerenommeerde sprekers. Hij kiest mensen die het thema vanuit een verschillende gezichtshoek bekijken en het debat niet schuwen. Die tegenstellingen maken de debatten zo boeiend dat veel toehoorders 4 uur lang blijven luisteren. Om het met Voltaire te zeggen: du choc des idées jaillit la lumière. Ook het publiek mag vragen en bemerkingen formuleren. 

Het Israëlisch standpunt

Op 22 juli begon Eric Goeman met de mededeling dat hij geen verdedigers van het pro-Israëlische standpunt had gevonden voor zijn panel. Hij had aan Joods Actueel gevraagd om 2 panelleden te zenden. Zij zouden zoals de andere sprekers 20 minuten krijgen voor hun uiteenzetting, waarna het debat zou plaatsvinden. Zij wilden echter liever een PowerPoint brengen van een uur, zonder discussiemogelijkheid achteraf. Dat paste natuurlijk niet in het concept van de debatten. Bovendien vroegen ze geld, terwijl trefpunt de sprekers nooit betaalt.
Er zaten wel mensen van Joods Actueel in de zaal. Ze waren meteen ontevreden omdat ze na de inleiding niet mochten tussenkomen. Die kans kregen ze na de pauze, net zoals alle andere toehoorders. Ze namen uitvoerig het woord. De panelleden dienden hen van wederwoord met onderbouwde argumenten. Dat is nu eenmaal de debatcultuur. Het is aan het publiek om te oordelen wie meest overtuigend overkwam. Wat mij betreft, waren dat niet de Zionisten.

In een volgende blogtekst vertel ik nog wat meer over Joods Actueel op de Gentse Feesten 2008.

De sprekers.

• Anja Meulenbelt, ooit boegbeeld Nederlands feminisme, senator Socialistische Partij, werkzaam in de Palestijnse gebieden voor Stichting Kifaia, auteur van “Het beroofde land”, “De tweede Intifada” en “Een spiegel liegt niet”, andere stemmen uit Israël.

• Brigitte Herremans, Middle East Desk Broederlijk Delen - Pax Christi.

• Sus Van Elzen, journalist voor Knack en auteur van o.a. “Zand erover, de ongrijpbare vrede van Israëli’s en Palestijnen”, “De Zigzagmuur” en “De Palestijnen, de toekomst van een droom”.

• Leen Laenens, voorzitter Vlaams Actie Komitee Palestina.

• Ludo Abicht, filosoof en publicist; Emeritus Hoogleraar Literatuur en Filosofie Universiteit Antwerpen en Hogeschool Antwerpen, auteur van o.a. “Een maat en één gewicht”, “De Joden van Antwerpen”, “De Joden van de Lage Landen” en “De tocht door de woestijn”.

• Jaap Hamburger, Voorzitter Stichting Een ander Joods Geluid Nederland.

• Robert Soeterik, antropoloog, verbonden aan Middle East Research Associates (MERA) te Amsterdam en co-auteur/redacteur van ondermeer “de Verwoesting van Palestina”.

Het debat.

De 7 sprekers waren allemaal kritisch tegenover het Israëlische beleid, maar zij hadden daarover wel verschillende standpunten. Opvallend was dat de Nederlanders Soeterik en Meulenbelt het hoogste woord voerden en tussenbeide kwamen bij de andere sprekers. Achteraf noemden ze het bij de toog de Nederlandse debatcultuur. Zij vinden dat Vlamingen daarin nog te braaf zijn.

Soeterik wilde ook opvallend graag zijn boek promoten. Bij zowat elke pakkende uitspraak van de andere sprekers nam hij het boek glimlachend in de hand, als signaal dat het daar in stond.

Leen Laenens was bescheidener. Ik noteerde geen markante uitspraken van haar. Haar antwoorden waren kort en to the point. Zij was zo vriendelijk om als voorzitter van APP onze GAPP-actie op de RAMBLAS aan te kondigen.

Discussiepunten waren de één- of twee-staten-oplossing, de definiëring van de oorzaak van het probleem, de boycot, ….

Ik was meest onder de indruk van de jood, Jaap Hamburger. Aanvankelijk zei hij niet zoveel, maar zijn inbreng groeide naar het einde. Verstandig, kritisch en met goed onderbouwde argumenten. Voor een uitgebreidere weegave van het debat, kan ik verwijzen naar de website van Anja Meulenbelt. http://anjameulenbelt.sp.nl/weblog/

Citaten

Ik nam me voor nota te nemen, maar hield dat niet lang vol. Het debat boeide me te veel. Ik noteerde wel enkele opmerkelijke uitspraken.

• Anja Meulenbelt. “Als journalist ben ik objectief. Ik houd mij aan de feiten. Als mens ben ik partijdig, ik kies de kant van Palestina.”
  “De gesprekken over Israël en Palestina zijn in te delen in de 4 Paradigma’s:
  (1) Israel is een klein land dat zich staande moet houden in de Arabische oorlog.
  (2) Joodse Israëlieten en Palestijnen vechten elk voor hun gelijk en willen allebei niet toegeven.
  (3) De Palestijnen zijn verdreven en leven onder bezetting.
  (4) Tegen de politiek van de onderdrukkende staat Israël.“
  “Toekomst? Israël moet beginnen met: erkennen wat ze gedaan heeft.”
  “Iedereen die ooit in de Gaza is geweest, is van mening veranderd door wat ze daar zagen.”
  “De echte vrienden van Israël zijn de demonstranten. Zij komen op tegen een verkeerd politiek beleid.”
• Robert Soeterik
  “Zionisme is fout. Israël als een staat voor joden (1948) kan geen oplossing zijn in mondiaal perspectief. Het grondgebied is te klein voor 2 staten.”
  “Palestijnen zijn 2e rangsburgers. De berichten die hier in het nieuws komen zijn daar signalen van: de aanslag in de school, bulldozer die op een bus reed. Het zijn wanhopige acties van onderdrukte mensen.”
  “De 2 statenoplossing is niet mogelijk. De Palestijnse staat zou een dumpgebied worden voor dissidenten uit Israël. De terugkeermogelijkheid wordt afgesloten en dat is tegen internationaal recht.”
• Ludo Abicht
  “Met ‘Kurieren am symptom’ kan je het probleem niet oplossen. Je moet de oorzaak aanpakken. Die oorzaak van het probleem in Israël is het Zionisme.”
• Brigitte Herremans
  “We moeten het Internationaal Recht gebruiken als basis. In 1948 kregen de joden hun eigen land. Maar in 1967 hebben zij extra grond ingenomen. Die bezetting kunnen we juridisch aanvechten.
• Sus Van Elzen.
  “Eén binationale staat is onmogelijk. Fatah wil één staat, Hamas wil er twee.” “De Belgische minister van buitenlandse zaken zou best van al thuisblijven en de blokkade veroordelen.”
• Jaap Hamburger
  “Het is een Israelisch-Amerikaans/Palestijns conflict.” “In een conflict waarin beide partijen ongelijk zijn, is het onzindelijk te zeggen dat de zwakste zich anders moet gedragen om het op te lossen.” “EU speelt een beperkte rol, maar houdt de Palestijnen tot op zekere hoogte op de been. EU is de enige relatieve steun die de Palestijnen nog hebben.”
  “De echte Joodse traditie kent geen zionisme.”
  “Het andere Israël bestaat ook: B’tselem is een organisatie die tegen de politiek opkomt. “Breaking the silence” is een voorbeeld van soldaten die ageren tegen wat zij meemaakten. Soldaten vertellen over de wantoestanden in Hebron. Ooit legden ex-soldaten autosleutels op een tentoonstelling, als signaal van de praktijk om mensen tegen te houden door hun sleutels af te nemen. Maar alle protest wordt door de overheid gesmoord.”

Eric Goeman sloot af met een verwijzing naar de spreuk die dit jaar de debatten sierde: “Wees realistisch, eis het onmogelijke!” Waarop Jaap Hambuger laconiek antwoordde dat hij daarmee Ben Goerion, citeerde. Die zegde als eerste premier van Israel: “Wie in Israël niet in wonderen gelooft, is geen realist.”

Als eerste afbeelding bij deze blog voegde ik de affiche van de politieke debatten 2008. De twee volgende foto’s nam Anja Meulenbelt zelf tijdens het debat. (Robert Soeterik, Jaap Hamburger en Eric Goeman en het publiek.) Ik plukte ze van haar website. Als hommage voeg ik ook nog een foto bij van Anja Meulenbelt zelf.