De Gaza Mono-Logen: de stem van jongeren in oorlog

Wat kunnen les ballets C de la B ons leren over Gaza?

les ballets C de la B is een Gentse groep, maar met een heel internationale visie. Ze zijn goed vertrouwd met de situatie in Palestina. Verschillende dansers van les ballets C de la B reisden rond in Palestina. Het gezelschap werkt sinds 2001 samen met The ASHTAR Theatre in Ramallah, een stad in de bezette gebieden. Dit ASHTAR Theatre wil creativiteit en engagement bevorderen via de opleiding van jongeren tot culturele zelfexpressie. Dansers van les ballets C de la B gaven er al workshops en Palestijnse dansers kwamen ook al naar Gent. 

De aanval op Gaza.

De aanleiding voor dit project was de Cast Lead, de Israëlische aanval op de Gazastrook in december 2008-januari 2009. Deze bijzonder gewelddadige aanval doodde in 22 dagen tijd 1380 Palestijnsen, onder wie 431 kinderen. Duizenden burgers liepen verwondingen op en naar schatting 100 000 mensen werden dakloos. Huizen, scholen, ziekenhuizen, religieuze en culturele gebouwen werden verwoest.

In 2009 startte het Ashtar Theatre met de steun van UNICEF een jongerencursus in de Gazastrook. Kunst kan therapeutisch werken. Ze werkten met dramaoefeningen en creatief schrijven. De focus lag op de gevolgen van de Gaza-aanval op hun leefwereld. Ze schreven hun ervaringen, dromen, angsten en hoop neer tot een gemeenschappelijk dagboek: Gaza Mono-Logen. Met dit document wilde het Ashtar Theatre een stem geven aan de jongeren uit de Gazastrook om zo hun ervaringen met de wereld te kunnen delen. Een stem die in de traditionele media niet zo vaak aan bod komt. In deze oorlog in het bijzonder, aangezien Israel zelfs geen journalisten ter plaatste toeliet. We zagen wel beelden van verwoestingen, maar persoonlijke contacten blijven moeilijk door de hermetisch afgesloten grenzen

Het Ashtar Theatre vroeg aan partners over de hele wereld om rond dit dagboek zelf een cultureel evenement op te bouwen. Meer dan 30 gezelschappen uit alle werelddelen ging daarop in. Op 17 oktober 2010 startten 1000 jongeren in 30 landen hun eigen uitvoeringen van de Gaza Monologen. In november 2010 speelde een internationale groep in de Verenigde Naties in New York. Les ballets C de la B vertegenwoordigt ons land in dit project. Choreografe en danseres Lisi Estaras selecteerde enkele van de monologen. Onder haar begeleiding brengen een groep Gentse jongeren tussen 14 en 18 jaar hun eigen versie van de Gaza Mono-Logen, gebaseerd op beweging.

Lisi Estaras.

Na de voorstelling vertelde deze Argentijnse choreografe ons wat meer over haar engagement in dit project. Zijzelf begon haar dansopleiding met klassieke dans in Cordoba in Argentinië en stond mee aan de wieg van één van de eerste hedendaagse dansgezelschappen daar. Later kreeg ze een beurs om aan de Rubin Academy of Music and Dance in Jeruzalem verder te studeren, waarna ze zich aansloot bij een Ensemble in Tel Aviv. In 1996 verhuisde ze naar Europa, waar ze begon samen te werken met les ballets C de la B. Zij is nu één van hun vaste choreografen, maar werkt ook nog samen met andere gezelschappen. 

Ik vond het fijn te horen dat Lisi zelf een Joodse is, die lange tijd in Israël woonde en er nog familie en vrienden heeft. Al vaak werd aan les ballets C de la B verweten dat ze de culturele Boycot steunen. In bepaalde Zionistische kringen heeft men daarbij al snel het label “antisemitisme”klaar. Een beoordeling die in dit geval dus zeker niet klopt. Lisi Estaras respecteert de politieke keuze van les ballets, maar heeft nog haar culturele contacten in Israel. Zo werkte zelfs al met de Gaza Mono-logen in Israel. Niet iedereen in haar familie is het eens met haar overtuiging, maar dat komt voor in beste families, ook in Vlaanderen …

De stem van de jongeren van Gaza

Ze beaamt dat de teksten ook bij haar hard overkwamen, maar ze gaven tegelijkertijd een goede motivatie om er cultureel rond te werken. Ook de jongeren hadden duidelijk deugd van hun project. Een van de meisjes speelde mee in een internationale bijeenkomst voor de VN in New York. Zij was onder de indruk van de internationale contacten die ze daar gehad. Ze sprak er ook via Skype met de jongeren uit Gaza, die hun bedankten voor hun engagement. Ze schaamde zich eigenlijk een beetje onder al die dankbaarheid: zij mocht tenslotte een prachtige reis naar New York maken, terwijl de jongeren uit Gaza die mogelijkheid niet hadden.

Toen ik aan Lisi vroeg welke boodschap zij had voor het publiek, verwees ze meteen naar de Mono-Logen zelf. Haar voorstelling is een antwoord op de vraag om de stem van de jongeren te laten horen. Als het publiek daarnaar luistert, is haar opdracht geslaagd.