De duurste stad van Afrika beneden de Sahara?

Een taxirit kost tienmaal zoveel als in pakweg Tanzania en voor 154 USD krijg je bij Soleme een simpele, enkele kamer, waar je in Brussel voor zoveel geld toch al wat luxe krijgt. De maaltijd in hetzelfde pension is dan weer 35 USD waard  - ‘een koopje’ – en ik laat me door een collega-journalist vertellen dat sommige restaurants zelfs je salade afwegen vooraleer die te serveren. Urban legend?
De kostelijke kant van Angola heeft veel  te maken hebben met het onderwerp van mijn reportage: de economische boom die dit post-conflict land kent, vooral dankzij de appetijt van alle grootmachten voor diens bodemrijkdommen, in casu petroleum.
Het hoeft niet te verbazen dat er na jaren burgeroorlog weinig of geen toeristische gidsen over Angola bestaan, toch niet van recente datum. Wel kon ik voor afreis in België ‘The premier guidebook for business globetrotters: Angola’ op de kop tikken. Onder het motto ‘All you need to know to do business and have fun’ serveert de gids naast wat toeristische info vooral bedrijfsadressen en -weetjes voor de ondernemer/investeerder in spe.
‘De meeste reizigers die op Luanda vliegen, komen inderdaad voor business’, weet de airhostess van Lufthansa mij te vertellen, wanneer ik tussen twee slaapjes door een watertje vraag. Eén op vijf passagiers op mijn vlucht is man en ziet eruit als zakenman, van opgekleed tot duistere ‘baroudeur’.
Nadat we om vijf uur ‘s ochtends met z’n allen zijn gelost op het tarmac in Luanda – het is nog niet heet, maar straks klimt het kwik wellicht boven dertig graden – begeeft iedereen zich naar de kraaknette ‘imigraçao’ (dienst immigratie) en vervolgens naar buiten, waar busjes en terreinwagens van Chevron, Eni, Total en consoorten de werknemers opwachten.
Christophe is  Fransman en na vijf weken Marseille terug in Angola. Hij is duiker en zal linea recta naar een boorplatform van het staatsbedrijf Sonangol gaan, waar hij in onderaanneming onderhoudswerken doet. In Luanda zet hij amper een voet, onder de zeespiegel des te meer. ‘Ik vind toch niks aan deze stad’, zegt hij. ‘En veel rondreizen kan ik niet, want daarvoor heb ik de tijd niet. Lobito schijnt wel mooi te zijn. Moet je ‘s naartoe gaan’.
Als ik de Angolese ambassade in Brussel mag geloven, wonen er enkele miljoenen in Luanda, wat ook de prijzen zou verklaren. Veel plausibeler lijkt mij de uitleg dat zoveel landen (China, Portugal, Frankrijk, Italië, Brazilië, Rusland, de VS,…) uitkijken naar hetgeen uit Luandese bodem en zee komt. En in Luanda elkaar voor de voeten lopen, in hotels en restaurants…
Want sinds de Nigeriaanse olietoevoer stokt, door de sabotage-acties van de MEND-rebellen, lijkt het zwarte goud uit Angola aan belang te winnen, ook al heeft de wereldwijde crisis ook hier voor een terugval gezorgd. Benieuwd hoe de bevolking vaart bij deze nieuwe ‘scramble for Africa’, waarvan Angola een uitgelezen voorbeeld is.
‘We transform oil into jobs’, bloklettert het Angolese oliebedrijf Sonangol, Jezus’ water-in-wijn achterna. Petroleum oppompen en eventueel raffineren brengt echter niet gek veel lokale werkgelegenheid met zich mee – dat kon ik al met mijn eigen ogen vaststellen in Libië – maar de export ervan bengt natuurlijk geld in het staatslaatje, véél geld. Dat en Angola’s innige relatie met China, voor wie Angola de belangrijkste handelspartner is op het zwarte continent, heeft de machthebbers hier bouder gemaakt tegenover Europa.
Toen de EU recentelijk ‘vrijhandelsakkoorden’ of EPA’s wilde afsluiten met zuidelijk Afrika, gaf Angola verstek. Afin, het had van in het begin te kennen gegeven geen interesse te hebben. Angola wil geen open economie zijn, maar achter hoge tolmuren zijn eigen industrie ontwikkelen, zei een insider mij toen. Gaf de socialistische democratie Europa echt de middelvinger of is dat maar schijn? Ik ben benieuwd!