België achteraan Europese energiepeloton

Een nieuw rapport van het Europees Milieuagentschap (EEA) bespreekt de stand van zaken van hernieuwbare energie in Europa. De cijfers brengen gedetailleerd de jaren 2012 en 2013 in beeld, zowel voor de hele E.U. als iedere lidstaat apart. We lazen het rapport en keken naar de conclusies voor Europa en België.

De directeur van het EEA, de Belg Hans Bruyninckx, kondigde het rapport aan met een optimistische en ambitieuze boodschap:

“Hernieuwbare energie is stevig op weg om een van de grote succesverhalen van Europa te worden. We kunnen wel nog verder gaan door innovatie op dit gebied te steunen. Dan bestaat de kans dat deze sector een belangrijke motor wordt van de Europese economie die zowel uitstoot terugdringt als banen creëert.”

Hernieuwbare energie cruciaal in strijd tegen broeikasgassen

Zonder de introductie van hernieuwbare energiebronnen in Europa zou de uitstoot van broeikasgassen vandaag 7% hoger gelegen hebben. Dat is één van de opvallende conclusies van het rapport.

Lokale en duurzame energieproductie zorgde ook voor minder afhankelijkheid doordat fossiele brandstoffen vervangen werden. Sinds 2005 bespaarde de Europese Unie zo maar liefst 13% steenkool- en 7% gasconsumptie. Uiteraard is niet enkel de switch naar duurzame bronnen hiervoor verantwoordelijk. Ook nieuwe regelgeving en het stimuleren van energie-efficiëntie leidden hiertoe.

Andere conclusies

Eerst het goede nieuws. Alle landen verhoogden hun aandeel hernieuwbare energie de laatste tien jaar aanzienlijk. Het aandeel steeg gemiddeld naar zo’n 15%. Wat betekent dat Europa waarschijnlijk de Europese richtlijn ter zake zal halen. Deze streeft naar een aandeel van 20% in 2020.

Dat gezegd zijnde is het verschil tussen de landen enorm. In Zweden, Letland, Finland en Oostenrijk zorgt hernieuwbare energie inmiddels voor meer dan 30% van de energiebevoorrading. Aan de andere kant van de ranking vinden we Malta, Luxemburg, Nederland en het Verenigd Koninkrijk met minder dan 5% hernieuwbare energie.

De toename van hernieuwbare energie ten spijt zorgen steenkool, gas en andere fossiele brandstoffen nog steeds voor zo’n 75% van de Europese energieproductie. De ambitieuze doelstellingen voor 2050 vragen echter een totale ommekeer waarbij 75% uit duurzame bronnen komt. Er is dus nog werk voor de boeg.

Hoe doet België het?

België doet het beter dan de 5% drempel waar o.a. Nederland over struikelt, maar we zitten zeker niet in de kopgroep van Europa. Ook in het peloton moet je ons niet zoeken. België bengelt met zijn 7,4% hernieuwbare energie ver achteraan.

Met die ontnuchterende cijfers belooft het rapport niet veel goeds voor ons land. Het Milieuagentschap splits trouwens hernieuwbare energie op in drie grote categorieën. België ligt steeds achter op het Europese gemiddelde.

Toch is er ook positief nieuws te lezen in het rapport. Elk land heeft doelstellingen voor 2020. Gemiddeld is de ambitie over heel Europa 20%, maar niet elk land streeft naar die 20%. Voor België ligt de lat bijvoorbeeld op 13%. Voor 2013 betekent dit een streefdoel van 5.8%. We zitten dus op schema voor 2020. Toch goed bezig dan?

Mag het wat meer zijn?

Toch kan het beter. De Europese doelstelling is een minimum streefcijfer. Veel landen in de Europese Unie zijn ambitieuzer en willen in 2020 hoger uitkomen dat het opgelegde cijfer.

Uit het rapport blijkt dat Oostenrijk, Zweden, Estland en Bulgarije reeds in 2013 (!) hun 2020-streefdoel haalden. Ook 11 andere landen leggen de lat hoger en gaan voor meer hernieuwbare energie dan vereist. België gaat dus voor het minimum, niet meer, niet minder.

Ten slotte zit België wel steeds in de kopgroep wanneer het over verbruik van fossiele brandstoffen aankomt. In België daalde zowel de steenkool- als gasconsumptie meer dan het Europese gemiddelde van respectievelijk 13 en 7 procent. Waar de hele Europese Unie en ook België slechter scoort, is de inzet van hernieuwbare energie in de transportsector. Het aandeel van die sector daalde zelfs t.o.v. 2012.

Conclusie

De hele rit naar 2020 is zoals een zware bergrit in de Tour de France. Sommigen lijken gezwind de cols te beklimmen. België zit zeker niet bij de toppers. Zoals de zaken er nu voorstaan lijkt het alsof België wel binnen de tijd zal aankomen, maar of we de aankomst nog live op televisie zullen zien, valt te betwijfelen.

Foto:  Andreas Klinke Johannsen