Afghaanse vluchtelingen in Pakistan krijgen meer respijt

De bewoners van Jalozai slaakten vrijdag een zucht van opluchting. “We zijn dankbaar tegenover onze gastheren. De situatie in Afghanistan, het nakende begin van de (islamitische vastenmaand) Ramadan en het dreigende winterseizoen maken het onmogelijk om nu nog naar huis terug te keren”, zegt Maulvi Mohammad Qayyum. Hij nam deel aan een vergadering van 50 stamoudsten uit het kamp met het Pakistaanse Commissariaat voor Afghaanse Vluchtelingen (CAR) waarop het uitstel werd afgesproken. In ruil hebben de vluchtelingen zich ertoe verplicht het kamp tegen 30 april volgend jaar te ontruimen.
Het Jalozai-kamp werd door de VN opgericht op een klein stuk land op 35 kilometer van de grensstad Peshawar. Het moest een voorlopige opvangplaats worden voor vluchtelingen uit Afghanistan, maar net als op veel andere plaatsten bleven heel wat vluchtelingen er uiteindelijk jarenlang wonen.
De voorbije decennia zijn miljoenen Afghanen naar Pakistan getrokken, op de vlucht voor oorlog, repressie, droogte en honger. Sinds de Taliban eind 2001 van de macht werden verdreven en Afghanistan weer een stabiele regering heeft, dringt Pakistan aan op de terugkeer van alle vluchtelingen. De VN helpen bij die grootschalige repatriëring, maar de terugkeer vertraagde doordat de economische situatie in Afghanistan barslecht blijft en de Taliban intussen opnieuw sterker worden in het zuiden van Afghanistan.
“De meeste Afghanen in Pakistan willen niet naar huis omdat daar geen stroom is, geen scholen, geen ziekenhuizen en geen sport”, zegt Fazle Kabir, een bewoner van Jalozai. Slechts een duizendtal gezinnen uit Jalozai hebben zich opgegeven voor repatriëring.
Maar Pakistan voert de druk op de vluchtelingen op. Vorig jaar kondigde de Pakistaanse regering de sluiting van het allergrootste vluchtelingenkamp in het land aan. De deadline werd een paar keer verschoven, maar nu is Kacha Garhi helemaal met de grond gelijk gemaakt. Van de 24 kampen die in de Noorwestelijke Grensprovincie werden opgericht, zijn er intussen negen dicht.
De vluchtelingen in Jalozai kregen te horen dat wie niet vrijwillig vertrok, overgebracht zou worden naar nieuwe kampen in Dir en Chitral, twee regio’s die ver verwijderd liggen van de grote centra en waar nauwelijks openbare voorzieningen zijn. “Hervestiging is niet aanvaardbaar voor ons”, zegt ;
Dost Mohammad, een woordvoerder van de vluchtelingen. “We zijn tevreden in Jalozai.”
De Pakistaanse regering zegt dat ze de vluchtelingen nooit met geweld naar Afghanistan zal doen terugkeren. Maar ze hoopt dat de bewoners van Jalozai zich aan hun belofte houden om volgende lente het kamp te ontruimen.
De Pakistaanse grenspolitie zet intussen wel Afghanen uit die illegaal in het land zijn. “Sinds 15 juni hebben we ongeveer 1.500 vluchtelingen gedeporteerd”, zegt Mohammad Tahir Khan, een officier van de politie in Peshawar. Volgens Khan verblijven er een kwart miljoen Afghanen zonder papieren in het land. De politie arresteert er daarvan gemiddeld 20 per dag.