Afrikanen verwachten geen nieuwe beloftes

Volgende week dinsdag is het weer zover: dan houden de rijkste industrielanden hun jaarlijks forum om het mondiale economische en politieke beleid te sturen. De top van de G8 vindt dit jaar plaats in Sea Island in de Amerikaanse deelstaat Georgia. Canada, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan, Rusland, de VS en het Verenigd Koninkrijk zullen van de partij zijn. Bovenaan de agenda staat een voorstel van de Verenigde Staten (VS) voor economische liberalisering van het Midden-Oosten (zie IPS-bericht van woensdag).

Gastheer VS nodigde op de valreep ook de leiders van Algerije, Nigeria, Zuid- Afrika, Senegal, Ghana en Uganda uit. Daarmee zet Washington een drie jaar jonge traditie voort waarmee de G8 wil tonen dat de rijkste landen wel degelijk begaan zijn met het lot van de armen. Oorspronkelijk wilde Washington geen Afrikanen uitnodigen, maar de morele druk bleek te groot.

De bovenstaande lijst van genodigden is uitermate geschikt om te tonen wat de industrielanden wel doen voor het Zuiden. De eerste vier zijn de oorspronkelijke initiatiefnemers van NEPAD, een ambitieus plan voor meer westers geld in ruil voor meer democratie en meer vrije markt. Ghana wordt één van de eerste begunstigden voor de Millennium Challenge Account, een Amerikaanse plan dat meer ontwikkelingshulp belooft in ruil voor meer vrije markt. Uganda ten slotte kan profiteren van George W. Bush’ campagne tegen HIV en aids.

Toch is niet ontwikkeling, maar de strijd tegen de terreur de reden waarom de Afrikaanse landen mogen aanschuiven aan de goedgevulde dis van de G8. Dat zegt althans Princeton Lyman, een Afrika-specialist van de denktank Council on Foreign Relations. Afrika staat allerminst aan de zijlijn van de internationale strijd tegen het terrorisme. Washington heeft elitetroepen naar de regio gestuurd om terroristen op te sporen en is bezorgd dat terreurnetwerken onderduiken in die gebieden in Afrika waar chaos heerst. Verschillende Afrikaanse landen wisten al leden van de terreurgroep al Qaeda te strikken.

Lyman verwacht op de G8-top geen nieuwe beloftes voor ontwikkelingshulp of voor de strijd tegen aids. De Amerikaanse ngo Africa Action denkt er net zo over. Directeur Salih Booker vindt dat een regelrechte schande. Aids is de grootste bedreiging voor de veiligheid van de mensheid. Dát moet bovenaan de agenda staan. In de plaats daarvan is de G8 gefixeerd op het behoud van zijn eigen bekrompen belangen op het vlak van economische groei en veiligheid.

Volgens Booker zijn de G8 wel degelijk in staat om Afrika uit de armoede, de aids-epidemie en de financiële schulden te halen. De staatsschuld blijft het grootste obstakel op weg naar ontwikkeling. En toch weigeren de leiders van de G8 wat te ondernemen.

Veel geblaat en weinig wol, zo vat de antischuldgroep Afrodad de Afrikaanse agenda van de G8 samen. De beloftes van de G8 zijn begraven onder een lawine van nietsdoen. En dan heb ik het zowel over aids, armoede en schulden, zegt Afrodad-baas Barbara Kalima. Africa Action en Afrodad roepen samen met drukkingsgroepen als Jubilee USA, Foreign Policy in Focus en 50 Years is Enough op tot de volledige kwijtschelding van de schulden van de armste landen. (mm/adr)