Amerikanen voeren actie tegen anonieme campagnedonaties

Nooit eerder werd er zo veel aan campagnegeld besteed als bij de nationale verkiezingen in november in de VS: 6 miljard dollar (4,5 miljard euro). Nooit eerder kwam zo veel van organisaties die geen politieke partijen zijn. In meer dan twintig staten kwam 90 procent van het campagnegeld van buiten de staat. In Richmond, Californië, gaf oliegigant Chevron meer dan een miljoen dollar (750.000 euro) aan campagnegeld uit, naast de 2,5 miljoen dollar (1,9 miljoen euro) in de rest van het land.

Morgen wordt er voor het hoofdkwartier van Chevron in Richmond gedemonstreerd tegen deze trend, net als op honderd andere plekken in 33 staten. Dit geld verandert namelijk de thema’s waar de kandidaten over “mogen” praten, zegt Aquene Freechild, van consumentenwaakhond Public Citizen. “Er was bijvoorbeeld geen aandacht voor klimaatverandering, en dat kan komen doordat kandidaten bang waren dat grote bedrijven negatieve spotjes zouden maken. Dit soort geld helpt kandidaten in de race die er anders niet in zouden zitten, en het zorgt ervoor dat onderwerpen die de grote donoren belangrijk vinden media-aandacht krijgen.”

Hooggerechtshof

Twee jaar geleden besloot het Hooggerechtshof in de beroemde Citizens United-uitspraak dat bedrijven bijna onbeperkt anoniem mogen doneren, op basis van hun recht op vrije meningsuiting, al riepen de rechters wel op tot transparantie.

De huidige campagne wil dit besluit op staats- en federaal niveau terugdraaien en op lange termijn zelfs een grondwetswijziging doorvoeren. Zo’n driehonderd steden en elf staten hebben hiertoe een resolutie aangenomen. Vorig jaar is dat in het Congres ook al geprobeerd, tevergeefs, maar deze week is het opnieuw geïntroduceerd in het Huis van Afgevaardigden.

In december werd er een belangrijke stap door de Securities and Exchange Commission (SEC), de toezichthouder op de Amerikaanse financiële markt. Die wil praten over de eis voor alle beursgenoteerde bedrijven om politieke uitgaven openbaar te maken.

Dark money

Gisteren bleek uit een rapport van twee kritische organisaties, het Centrum voor Media en Democracie (CMD) en het US PIRG Onderwijsfonds, dat honderden miljoenen dollars aan campagnegiften anoniem zijn gegeven. Van alle bedrijfsdonaties aan de zogenaamde super-PAC-groepen (die campagne mogen voeren) komt 17 procent van postbusbedrijven die speciaal voor dit doel zijn opgezet. Het is niet bekend voor wie deze bedrijven opereren. Het rapport spreekt ook van “dark money”-organisaties die zelf een cijfer van 300 miljoen dollar (225 miljoen euro) noemen, maar misschien wel veel meer hebben gegeven.

Veel bedrijven hebben dus niet direct aan de super-PAC’s gegeven, dat hebben ze via “dark money”-organisaties gedaan. Dat geld is in veel gevallen besteed aan misleidende en vaak negatieve advertenties, waar de donor in het openbaar niet mee geassocieerd wil worden.

Overigens komt het geld van deze super-PAC’s maar van een paar duizend mensen, blijkt uit een ander rapport dan PIRG gisteren samen met de organisatie Demos publiceerde. De 32 grootste donoren gaven ieder gemiddeld 10 miljoen dollar (7,5 miljoen euro), en dat is precies evenveel als de 313 miljoen dollar (234 miljoen euro) die Obama en Romney van al hun kleine donoren kregen. Zo hebben de elites en speciale belangengroepen, aldus het rapport, een onevenredig grote invloed op de verkiezingen.