Argentijnse ministers kregen maandelijks bonus van 100.000 dollar

De voormalige ministers Domingo Cavallo (Economie), Oscar Camilión (Defensie) en Raúl Granillo Ocampo (Justitie) zijn opgeroepen om tussen 17 en 20 mei te getuigen voor de rechtbank. Een federale rechter wil hen en een hele reeks andere prominenten horen in verband met corruptie en persoonlijke verrijking.

Uit een rapport dat het openbaar ministerie bestelde bij de private fraude-expert Alfredo Popritkin, blijkt dat de regering-Menem geld uit een geheim fonds bestemd voor de inlichtingendiensten en defensie systematisch doorsluisde om bankrekeningen van politici te spekken. Het rapport-Popritkin telde 466 miljoen dollar (361 miljoen euro) steekpenningen uit dat fonds, maar zegt erbij dat de omvang van de fraude veel groter kan zijn.

Minister van Justitie Horacio Rosatti heeft een grootschalig onderzoek bevolen om te bepalen of het doorsluizen van het geld legaal was of niet, los van de ethische vraag. Daar lijkt het schoentje te wringen: de meeste feiten zijn voorlopig niet strafbaar omdat de ontvreemde fondsen officieel niet bestaan. De Argentijnse wetgever heeft ervoor gezorgd dat zowel het bedrag als de besteding van het fonds strikt vertrouwelijk is. Met het geld van de inlichtingendiensten heeft niemand zaken, luidt de redenering.

Het is een publiek geheim dat de ministers onder president Menem (1989-1999) duchtig in de staatskas graaiden. Dat ministers “bijkomend loon” ontvingen, bleek de laatste jaren uit verschillende getuigenissen. De jongste weken kwam het onderzoek naar de malversaties in een stroomversnelling.

Katalysator in de affaire is María Julia Alsogaray, een voormalig milieuminister die een gevangenisstraf uitzit wegens persoonlijke verrijking. Op haar proces erkende Alsogaray dat ze een “bijkomend loon” ontving dat een zevenvoud was van haar officiële salaris.

Ook Roberto Martínez Medina, een voormalig medewerker van Justitieminister Granillo Ocampo, klapte uit de biecht in de rechtbank. Martínez Medina beschreef voor de rechtbank dat hij elke maand langs het kabinet van de regeringsleider passeerde om 100.000 dollar voor zijn minister op te pikken. Dat geld, ongeveer tien keer het ministeriële salaris, werd gebruikt voor persoonlijke uitgaven. Martínez Medina vertelde erbij dat hij collega’s van andere kabinetten met hem in de rij stonden.

Ook andere betrokkenen gaven toe dat ze persoonlijk geld ontvingen.
Voormalig Defensieminister Camilión gaf tijdens de rechtszaak over zijn Zwitserse bankrekening al toe dat hij bijkomende lonen ontving tijdens zijn ambtstermijn.

In februari verklaarde de chauffeur van Menems coördinator voor sociale actie, Eva Gatica, dat hij honderdduizenden dollars had afgehaald bij de Argentijnse inlichtingendienst SIDE. Hij bracht het geld naar zijn werkgever, naar toenmalig Binnenlandminister Carlos Corach en naar Menems stafchef Eduardo Bauzá. De man zegt dat er sinds zijn getuigenis moordaanslagen op hem zijn uitgevoerd.

Koffers met geld duiken ook op in het verhaal van een voormalige penningmeester van het ministerie van Defensie. Tussen 1994 en 1999 moest de man persoonlijk 100.000 dollar gaan oppikken voor de minister.

Alsogaray, de opgesloten Milieuminister, deelde vorige maand vanachter de tralies mee dat stilzwijgende afspraak was: 100.000 dollar voor ministers en 40.000 voor staatssecretarissen.

Een voormalige adviseur van de Banco Nación, Enrique N’Haux, bracht vorige week een roman uit waarin de sluipwegen van het smeergeld uit de nationale bank naar de regering haarfijn worden beschreven. Elke overeenkomst met bestaande personen berust op toeval. N’Haux trad in de rechtbank op as getuige tegen Cavallo.

President Néstor Kirchner zegt geschokt te zijn door het corruptieschandaal. Hij lijkt echter niet geneigd om de geheimhoudingswetten af te schaffen. Zijn minister van Binnenlandse Zaken Aníbal Fernández verdedigt het standpunt dat niet alle uitgaven voor defensie en de inlichtingendiensten zomaar bekend gemaakt kunnen worden.

Dat vertrouwelijkheid een dekmantel kan bieden voor diefstal, is al eerder gebleken in de Argentijnse politiek. In het midden van de jaren 90 verkocht het leger, ondanks een internationaal embargo, in het geheim wapens aan Ecuador en Kroatië.

Kirchner behoort tot dezelfde centrumlinkse Justicialista-partij als Menem. Kwatongen beweren dat de peronisten geen oude koeien uit de sloot willen halen. Minister Fernández ontkent dat er in de huidige regering mensen werken die zich verrijkt hebben uit het bewuste fonds. (MM/PD)