'Birmese junta haalt oude trucs uit’

De meeste vrijgelatenen zijn kleine criminelen, hoewel er ook tweehonderd politieke gevangen op vrije voeten zijn gesteld.
Veel analisten geloven dat de vrijlatingen bedoeld zijn om de geloofwaardigheid van het regime te vergroten in de aanloop naar de volgend jaar te houden meerpartijenverkiezingen - de eerste in twintig jaar. Volgens activisten is het echter de internationale druk die geleid heeft tot de vrijlating van de politieke gevangenen. Deze week wordt de algemene vergadering van de Verenigde Naties gehouden. Birma krijgt het tijdens deze jaarlijkse vergadering meestal zwaar te verduren.
“Het gaat om mensen en het is onacceptabel dat de junta hen gebruikt als onderhandelingsmateriaal en een spel speelt met de internationale gemeenschap”, zegt David Scott Mathieson, Birma-onderzoeker voor mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch.
 
Volgens de Assistance Association for Political Prisoners  - Burma (AAPPB) in Thailand, zijn tenminste 127 politieke gevangenen vrijgelaten. Tot nu toe zijn meer dan veertig leden van de partij van Aung San Suu Kyi, de Nationale Liga voor Democratie, vrijgelaten. Drie van hen werden in 1990 gekozen als parlementslid.
Zes leden van de Generatie 88, een studentengroep, zijn ook vrijgelaten. Zij werden twee jaar geleden tot zestig jaar cel veroordeeld voor hun aandeel in de massale, door boeddhistische monniken geleide protesten tegen de stijgende voedselprijzen in het land. AAPPB meldt verder de vrijlating van vier monniken, vier journalisten, dertien studenten en een advocaat. 

Astrologen

De aankondiging dat precies 7.114 gevangenen uit humanitaire overwegingen op vrije voeten zouden worden gesteld, kwam aan de vooravond van de ‘verjaardag’ van het militaire bewind, dat op 18 september 1998 met een bloedige coup de macht greep. Ook begon op hetzelfde moment de vergadering van de VN, bijgewoond door de Birmese premier generaal Thein Sein. In de afgelopen vijftien jaar woonde niet eerder zo’n hoge juntaleider de vergadering bij. Meestal stuurde Birma een minister van Buitenlandse Zaken en een team diplomaten.
“Het getal 7.114 wijst op de invloed van astrologen”, zegt Bertil Lintner, auteur en Birma-specialist in Thailand. Het is bekend dat het regime astrologen consulteert om de meest gunstige dagen en tijdstippen voor belangrijke gebeurtenissen en dit soort aantallen vast te stellen. De massale vrijlating van gevangenen kan ook een voorbereiding zijn op nieuwe arrestaties tijdens de verkiezingen, zegt Lintner. “De junta kan zich niet veroorloven om de campagne vrij en eerlijk te laten verlopen”, zegt hij.
“Ze maken de gevangenissen nu leeg, zodat ze straks weer ruimte hebben. Zo ging het ook in 1988, voorafgaand aan de massale protesten voor democratie. Duizenden activisten werden toen opgesloten. Het bewind speelt spelletjes: repressie uitoefenen, lucht geven als het uitkomt en dan op het juiste moment de macht weer misbruiken”, zegt Zin Linn, woordvoerder van de Nationale Coalitieregering voor de Eenheid van Birma, de democratisch gekozen Birmese regering die in ballingschap leeft in Thailand.