Caribische landen erkennen interim-regering Haïti voorlopig niet

Tijdens een tweedaagse top van de Caribische Gemeenschap (Caricom) in St. Kitts, concludeerden de regeringsleiders dat een blijvende oplossing voor de politieke crisis in het land onmogelijk is zonder hun inbreng.

Volgens premier P. J. Patterson van Jamaica, vertrekkend Caricom-voorzitter, zijn pogingen om het land te democratiseren tot mislukken gedoemd als de landen uit de regio daar niet bij betrokken worden. We mogen dan klein zijn en geen militaire macht hebben, maar onze invloed in de regio moet niet onderschat worden, zei hij in een verklaring.

Een mening die gedeeld wordt door Vaughan Lewis, hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit van West-Indië (UWI). Hij vindt ook dat Caricom de band met de Verenigde Staten moet aanhalen en moet aandringen op grotere internationale betrokkenheid bij Haïti. Lewis ziet het liefst dat de Verenigde Naties op voor langere tijd actief betrokken worden bij Haïti. De Caribische landen kunnen niet alle problemen in Haïti oplossen. Daarom zullen we op het diplomatieke vlak moeten samenwerken, ook met landen of mensen die we wat minder aardig vinden.

Volgens politieke analisten heeft Washington druk uitgeoefend op de Caribische landen om de interim-regering in Haïti te erkennen. De Jamaicaanse minister van Buitenlandse Zaken Knight ontzenuwde berichten dat Amerika Jamaica onder druk zet om Aristide uit te zetten. Aristide verblijft momenteel in Jamaica. Knight zei vrijdag dat hij recent met Colin Powell, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken had gesproken en dat de kwestie tijdens dat gesprek niet aan de orde is geweest.

De afgelopen maanden werd de relatie tussen de VS en Caricom er niet beter op. De Caribische landen spraken zich uit tegen de oorlog in Irak en eisten een onafhankelijk onderzoek naar het aftreden van Aristide, die naar eigen zeggen daartoe gedwongen werd door de VS. De regering Bush zegt dat Aristide uit vrije wil vertrokken is, maar de Caribische leiders zijn daar niet van overtuigd. Dat komt vooral doordat de Verenigde Staten en andere leden van de Veiligheidsraad Aristide, enkele dagen voor zijn aftreden, hulp weigerden bij het herstellen van de orde in het land.

Haïti’s interim-premier Gerard Latortue was niet uitgenodigd bij de Caricom-top, omdat hij weigerde afstand te nemen van vijandige opmerkingen die hij maakte over Jamaica en Caricom. Latortue dreigde onder meer de diplomatieke banden met Jamaica en CARICOM te bevriezen. De Caricom-leiders zijn ook ontstemd over een optreden van Latortue in de Haïtiaanse stad Gonaives. Onlangs sprak hij inwoners van Gonaives toe, terwijl hij zich op het podium liet omringen door rebellenleiders, waaronder voormalig leiders van doodseskaders.

Verwacht wordt dat de zetel van Haïti in de vijftien leden tellende Caricom vacant blijft totdat er vrije verkiezingen zijn gehouden in het land. Latortue heeft aangegeven binnen twee jaar verkiezingen te willen houden.

Vaughan Lewis gelooft dat de erkenning van de interim-regering niet zo belangrijk is als wel gesuggereerd wordt. Caricom kan de overeenkomst van Cotonou, het handels- en hulppact tussen Afrikaanse staten, het Caribische gebied en de Stille Oceaan enerzijds en de Europese Unie, gebruiken om een oplossing te vinden.

Eerder deze week pleitten dertig non-gouvernementele organisaties (ngo’s) voor hulp aan Haïti. Vanuit de regio zou het land geholpen moeten worden met het verbeteren van de infrastructuur, inclusief de (op)bouw van scholen en ziekenhuizen. Ook is er geld nodig voor de ontwikkeling van de agrarische en industriële sector. CARICOM zou de drijvende kracht kunnen worden achter een internationaal donorfonds voor het herstel van het land, menen de ngo’s.