Corruptiebestrijding is lege doos

Statistieken over corruptie bestaan niet in Swaziland, maar onder de Swazi’s bestaat er geen twijfel over de omvang van de kwaal. Wat je ook gedaan wilt krijgen, je moet iemand kennen of iemand omkopen, zegt een vermoeide vrouw die staat aan te schuiven om haar identiteitskaart af te halen bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Corruptie zit in elke nationale overheid, elk bedrijf en elke plek waar geld of macht spelen - van schoolbesturen tot religieuze organisaties, zegt een advocaat van de Swaziland Law Society. Het probleem hangt ook samen met het wijdverbreid idee bij ambtenaren dat hun functie hun ‘recht’ geeft op persoonlijke voordeeltjes.

Volgens critici kan er echter geen oplossing verwacht worden van de nieuwe corruptiebestrijdingdienst die Swaziland in 2000 kreeg, al beschikt die over een budget van 2 miljoen lilageni (zo’n 260.000 euro). De oprichting van het bureau maakte deel uit van een plan waarmee de toenmalige eerste minister Sibusiso Dlamini plechtig beloofde overheidsdiensten transparanter te maken en een einde te maken aan omkooppraktijken en regelrechte diefstal. Dlamini wilde vooral paal en perk stellen aan de verliezen die de constant met geldgebrek kampende regering door al het gefoefel lijdt.

Het anti-corruptiebureau moet bewijzen verzamelen rond flagrante gevallen van omkoping en verduistering, en die dossiers dan overmaken aan de openbare aanklager. Daar kwam op vier jaar tijd echter niets van in huis. Het bureau beweert dat er nog wetten ontbreken om de toegewezen taak te kunnen uitvoeren. De Times of Swaziland, een onafhankelijke krant, en een aantal middenveldorganisaties denken dat de regering talmt omdat ook bevriende topambtenaren het risico lopen vervolgd te worden.

Sommige ambtenaren vrezen ook voor het imago van hun land als er plots officiële corruptiebeschuldigingen opduiken, terwijl Swaziland net zo zijn best doet om buitenlandse investeerders aan te lokken. Sommige mensen willen dat iedereen denkt dat hier geen corruptie bestaat, maar investeerders ontdekken het snel genoeg als ze in dit land iets gedaan moeten krijgen, zegt een zakenman. (AD/PD)