Criminaliteit in townships daalt door opknappen buurt

In de township Khayelitsha, een van de grootste townships in het land, werd een innovatief stedelijk vernieuwingsprogramma in gang gezet, dat leidde tot een afname van de de criminaliteit. Het programma is een initiatief van de gemeente Kaapstad, de Duitse Ontwikkelingsbank, de provincie Westkaap, de Zuid-Afrikaanse ministerie van Financiën en het Khayelitsha Ontwikkelingsforum (KDF).

Sinds 2006 houdt de stad Kaapstad geregeld bijeenkomsten met lokale raadsleden, leden van het KDF, ondernemers en vertegenwoordigers van maatschappelijke en kerkelijke organisaties. De gesprekken gaan over mogelijkheden de omgeving te verbeteren.

“Door de gemeenschap bij de projecten te betrekken, ontstaat bereidheid te helpen bij de ontwikkeling en er iets duurzaam van te maken”, zegt Michael Krause, leider van het vernieuwingsprogramma. “Mensen voelen zich verantwoordelijk en het gevolg is dat er weinig vandalisme is. De gemeenschap zorgt zelf voor de nieuwe openbare ruimtes.”

Verlichting

Aanvankelijk werden er 24 criminele ‘hot spots’ geïdentificeerd in Khayelisha, een township met zo’n 800.000 inwoners. De hot spots waren vooral voetpaden en open ruimtes, scholen en ‘no-go areas’ waar criminele bendes opereerden. Vervolgens werd een plan opgesteld om die gebieden veiliger te maken.

Onderdeel van het 43 miljoen euro kostende proefproject is het creëren van “veilige knooppunten” in onveilige gebieden. Elk knooppunt krijgt een multifunctioneel openbaar gebouw, dat ‘s avonds goed verlicht is en een huismeester heeft. Ook heeft het vergader- en kantoorruimtes, openbare toiletten en een kantoor voor buurtbewakers, waar bewoners terecht kunnen als ze zich bedreigd voelen.

“Mensen kunnen nu veilig van het treinstation naar hun huis wandelen, op een fatsoenlijk, verlicht, voetpad”, zegt Krause. Vroeger was het pad van het station naar de wijk donker en onverhard. Criminelen wachtten de reizigers op als ze onderweg waren naar huis. Er waren vaak berovingen en verkrachtingen.”

Voorzieningen als bibliotheken, een jongerencentra, opvanghuizen, speeltuinen en sportvelden en marktplaatsen zitten nog in de planning.

Surveillanten

De bewoners zijn blij met de ontwikkelingen. “Het is nu heel anders als je naar het treinstation moet”, zegt Happiness Mamfenguza, een 36-jarige moeder uit de buurt Harare. “Er is nog steeds criminaliteit, maar minder erg. Ik voel me nu veiliger.” Haar enige zorg is het ontbreken van een ruimte waar haar drie kinderen veilig buiten kunnen spelen, zegt ze.

Bewoners zoals Mamfenguza voelen zich ook veiliger omdat meer dan tweehonderd getrainde vrijwilligers nu ‘s avonds en ‘s nachts surveilleren in de buurt om de politie te helpen. Een van die vrijwilligers is Mthetheleli Mantyontya uit Peace Park in Khayelitsha. “We houden de omgeving in de gaten. Peace Park was een no-go area, maar nu is het een veilige, goed gebruikte openbare plaats geworden. In het begin hebben we veel gevaarlijke wapens in beslag genomen.”

Minder moorden

Goede samenwerking met de politie is belangrijk in het gevecht tegen criminaliteit, zegt Aaron Mlega van de politie in Khayelitsha. “We krijgen veel hulp van de surveillanten en daardoor kunnen we ons werk gemakkelijker doen”, zegt hij.

De initiatiefnemers van het programma claimen dat de gewelddadige criminaliteit tussen april 2008 en maart 2009 met 20 procent is gedaald, terwijl het aantal moorden in de township in dezelfde periode met een derde afnam.
 
De cijfers komen overeen met de statistieken van de politie, maar Mlenga is toch voorzichtig. “We hebben nog steeds een groot misdaadprobleem. De cijfers kunnen van maand tot maand erg variëren. “