Doet Latijns-Amerika het goed of niet goed genoeg?

De Economische Commissie voor Latijns-Amerika en de Cariben (Cepal) is optimistisch. Gemiddelde nam de Latijns-Amerikaanse economie tussen 2002 en 2006 toe met vier procent per jaar, en die tendens zet zich door. Dat is te danken aan de hoge prijzen voor grondstoffen waarin de regio sterk staat, de begrotingsdiscipline van de meeste regeringen en de almaar toenemende bedragen die emigranten vanuit Noord-Amerika en Europa naar huis sturen, oordeelt de Cepal. Ook de lage inflatie, de toenemende interne vraag en de lagere internationale rentevoeten helpen.

Een en ander doet ook de armoede in Latijns-Amerika gestaag wegsmelten. Toch leven er nog altijd 205 miljoen Latijns-Amerikanen in armoede – bijna veertig procent van de totale bevolking van de regio. Daarvan zijn 79 miljoen mensen extreem arm. “Optimistisch doen over de zogenaamde groei is een belediging voor de miljoenen mensen die volgens ons nooit beter zullen worden van het neoliberale beleid dat overal wordt gevoerd”, zegt José Valdez, een Mexicaanse activist. “De goede cijfers zijn een illusie, niets meer.”

Ook Germán de la Reza, een Mexicaanse econoom en een expert internationale integratie, deelt de positieve inschatting van de Cepal niet. “Als we de voorbije tien jaar bekijken in plaats van de laatste vier jaar, zien we dat het bruto binnenlands product in de regio niet constant blijft stijgen, maar eerder een curve volgt die eruit ziet als een U, met een groei van meer dan 5 procent aan de uiteinden en negatieve groei in het midden. We hebben dus te maken met een herstelbeweging, en niet met duurzame groei.”

Volgens de la Reza levert Argentinië daarvan het beste voorbeeld. De Argentijnse economie maakte een diepe duik tussen 1999 en 2002, en maakt dat verloren terrein nu goed. Ook Chili, Mexico, Ecuador, Paraguay, Uruguay en Venezuela gingen tussen 1999 en 2003 door een dal alvorens de voorbije jaren weer sterker te gaan groeien.

Jürgen Weller van de Cepal vindt dat een “voorzichtig optimisme” gerechtvaardigd is. Volgens hem levert het gedisciplineerde macro-economische beleid in de regio nu al resultaten op in de strijd tegen de armoede, en zullen die nog verbeteren naarmate landen tegelijk hun productieapparaat versterken om de internationale concurrentie aan te kunnen én hun sociale programma’s uitbouwen. “De huidige groei heeft een solidere basis dan in de jaren 90”, oordeelt Weller.

De la Reza waarschuwt dat de grondstoffenprijzen waarvan Latijns-Amerika nu profiteert, niet eeuwig zo hoog zullen blijven. Hij vindt het ook verkeerd sterk te hameren op een streng begrotingsbeleid. Argentinië werd door de financiële crisis van 2002 gedwongen een onorthodoxe koers te volgen, en vaart daar nu wel bij. IPS MDG1 (PD)